jeld

پژوهشنامه بهار و تابستان ۸۸

ارزیابی عملکرد ستونهای شنی در کاهش خطرات ناشی از روانگرایی
هادی بهادری، قلی اسدزاده خوشه‌مهر

روانگرایی خاک پدیده‌ای است که به دلیل کاهش سختی و مقاومت خاک در اثر وارد آمدن نیروی زلزله یا یک بارگذاری سریع صورت می‌گیرد. در محلهایی که خاک از دانه‌های سست تشکیل شده، تمایل به فشرده شدن می‌تواند به ایجاد فشارهای آب منفذی اضافی در خاک منتهی شود و اندازه این فشارهای اضافی می‌تواند به قدری زیاد باشد که باعث تقلیل قابل ملاحظه مقادیر تنشهای مؤثر و وقوع روانگرایی در خاک گردد. در طی این پدیده توانایی خاک زیر پی برای حفظ پایداری سازه‌ها از بین می‌رود و در نتیجه منجر به ایجاد نشست و چرخش در ساختمانها می‌شود. در این تحقیق شناخت رفتار ستونهای شنی بر مبنای نوع حرکت ورودی و نحوه آرایش ستونها در قالب تغییرات تنش مؤثر و نشست پی، با انجام یک سری آزمایش میز لرزه g-1 در آزمایشگاه ژئوتکنیک لرزه‌ای دانشکده فنی ارومیه و مدلسازی ستونها در سه آرایش مختلف و با دو نوع شتاب ورودی، مورد ارزیابی قرار گرفته است. در مدل از ماسه ۱۶۱ فیروزکوه استفاده شده و روش مرطوب برای تهیه مدل در دستور کار قرار گرفته است. همچنین ابزاربندی کاملی جهت ارزیابی نشستها، افزایش فشار آب حفره‌ای و شتاب‌سنجی استفاده گردیده و برای ارزیابی نشست، از یک پی گسترده مستقر بر ماسه‌های مستعد روانگرایی بهره گرفته شده است. نتایج نشان می-دهد عملکرد ستونهای شنی که در قالب کنترل تنش مؤثر و کاهش نشست قابل ارزیابی است، از شتاب ورودی و آرایش ستونها شدیداً تأثیر می‌پذیرد.

متن کامل