تأثیر در نظر گرفتن تغییرات مکانی حرکت ورودی زمین‌لرزه در پاسخ لرزه‌ای سازه‌های طویل (مروری بر چند مطالعه انجام‌گرفته در جهان و ایران)
محمد داودی، علی جواهری
تحقیقات انجام شده بر روی سازه‌های طویل نشان می‌دهد که تغییرات قابل ملاحظه‌ای در تحریک ورودی زلزله در طول ابعاد پایه چنین سازههایی اتفاق می‌افتد. بر این اساس در هنگام زلزله، بسته به وسعت سازه، پی پیرامون آن و مصالح مختلف پی، اثر مسیر موج، عدم انسجام و یکپارچگی و شرایط مختلف محلی ساختگاه، تحریکهای ورودی نسبت به یکدیگر متفاوت است؛ لذا فرض تحریک یکنواخت، تقریبی است. بحث مربوط به تحریکهای متغیر در نقاط تکیه‌گاهی با توجه به اهمیت زیاد آن مدتهاست که در طراحی پلهای با دهانه بزرگ مدّنظر قرار گرفته است؛ به نحوی که حرکت ورودی زمین به صورت حرکت غیریکنواخت حوزه آزاد و در نقاط اتصال مابین سازه و خاک اعمال می‌شود. با وجود اینکه چنین مطالعاتی اخیراً بر روی سدهای بتنی آغاز شده، به نظر می‌رسد تاکنون در زمینه بررسی رفتار لرزه‌ای سدهای خاکی، مطالعات جامعی انجام نشده است و عموماً تحریکهای یکنواخت در مرز مشترک پی سد و محیط نیمه بی‌نهایت (شامل پی زیر بدنه سد و دیوارههای دره محل احداث سد) اعمال میگردد. در این مقاله، ابتدا ضرورت و اهمیت مطالعه در این زمینه مطرح و مفهوم تغییرات مکانی حرکت ورودی زمین‌لرزه ، روشهای مدلسازی و روابط موجود شرح داده شده است. در ادامه، تأثیر آن در پایداری پلها و سدهای بتنی به اختصار بیان و مثالهایی از مطالعات انجام شده در مورد تأثیر SVEGM در پاسخ لرزه‌ای سدهای خاکی بررسی شده است. در نهایت، به نتایج مطالعه موردی انجام شده در بررسی پایداری سد خاکی مسجد سلیمان و تأثیر در نظر گرفتن SVEGM بر ضرایب اطمینان سطوح مستعد لغزش سد اشاره شده است. در مجموع، نتایج مطالعات مذکور نشان می‌دهد که در سازه‌های مختلف، در نظر گرفتن محرک SVEGM نسبت به تحریک یکنواخت به نتایج یکسانی منجر نمی‌شود و با توجه به نوع سازه، نتایج تحلیل می‌تواند متفاوت باشد. بسته به مورد ممکن است در تحلیل یک سازه، تحلیل با محرک ورودی یکنواخت، تحلیل محافظه‌کارانه‌ای باشد و در تحلیل یک سازه دیگر نتایج غیرمحافظه‌کارانه به دست آید.
متن کامل
پژوهشنامه بهار۱۳۸۷
/در پژوهشنامه /توسط adminتأثیر در نظر گرفتن تغییرات مکانی حرکت ورودی زمین‌لرزه در پاسخ لرزه‌ای سازه‌های طویل (مروری بر چند مطالعه انجام‌گرفته در جهان و ایران)
محمد داودی، علی جواهری
تحقیقات انجام شده بر روی سازه‌های طویل نشان می‌دهد که تغییرات قابل ملاحظه‌ای در تحریک ورودی زلزله در طول ابعاد پایه چنین سازههایی اتفاق می‌افتد. بر این اساس در هنگام زلزله، بسته به وسعت سازه، پی پیرامون آن و مصالح مختلف پی، اثر مسیر موج، عدم انسجام و یکپارچگی و شرایط مختلف محلی ساختگاه، تحریکهای ورودی نسبت به یکدیگر متفاوت است؛ لذا فرض تحریک یکنواخت، تقریبی است. بحث مربوط به تحریکهای متغیر در نقاط تکیه‌گاهی با توجه به اهمیت زیاد آن مدتهاست که در طراحی پلهای با دهانه بزرگ مدّنظر قرار گرفته است؛ به نحوی که حرکت ورودی زمین به صورت حرکت غیریکنواخت حوزه آزاد و در نقاط اتصال مابین سازه و خاک اعمال می‌شود. با وجود اینکه چنین مطالعاتی اخیراً بر روی سدهای بتنی آغاز شده، به نظر می‌رسد تاکنون در زمینه بررسی رفتار لرزه‌ای سدهای خاکی، مطالعات جامعی انجام نشده است و عموماً تحریکهای یکنواخت در مرز مشترک پی سد و محیط نیمه بی‌نهایت (شامل پی زیر بدنه سد و دیوارههای دره محل احداث سد) اعمال میگردد. در این مقاله، ابتدا ضرورت و اهمیت مطالعه در این زمینه مطرح و مفهوم تغییرات مکانی حرکت ورودی زمین‌لرزه ، روشهای مدلسازی و روابط موجود شرح داده شده است. در ادامه، تأثیر آن در پایداری پلها و سدهای بتنی به اختصار بیان و مثالهایی از مطالعات انجام شده در مورد تأثیر SVEGM در پاسخ لرزه‌ای سدهای خاکی بررسی شده است. در نهایت، به نتایج مطالعه موردی انجام شده در بررسی پایداری سد خاکی مسجد سلیمان و تأثیر در نظر گرفتن SVEGM بر ضرایب اطمینان سطوح مستعد لغزش سد اشاره شده است. در مجموع، نتایج مطالعات مذکور نشان می‌دهد که در سازه‌های مختلف، در نظر گرفتن محرک SVEGM نسبت به تحریک یکنواخت به نتایج یکسانی منجر نمی‌شود و با توجه به نوع سازه، نتایج تحلیل می‌تواند متفاوت باشد. بسته به مورد ممکن است در تحلیل یک سازه، تحلیل با محرک ورودی یکنواخت، تحلیل محافظه‌کارانه‌ای باشد و در تحلیل یک سازه دیگر نتایج غیرمحافظه‌کارانه به دست آید.
متن کامل