Vol 8, No. 2 – Summer 2006

زمین ساخت جنبا در ناحیه نطنز

فرشاد جمالی، خالد حسامی و هادی طبسی

در این مقاله با استفاده از شواهد ریخت‌شناسی، ساختارهای جنبای منطقه نطنز به عنوان بخشی از پهنه ایران مرکزی که در مجاورت کمربند آتشفشانی اورمیه- دختر واقع شده، مورد مطالعه قرار گرفته است. جابه‌جابی افقی آبراهه‌های جوان در طول پهنه گسلی قم- زفره با راستای شمال غرب- جنوب شرق بر حرکات امتدادلغز راستگرد این پهنه گسلی با نرخ حدود ۵/۲ میلیمتر بر سال دلالت دارد. همچنین با استناد به حفر عمیق کانال رودخانه مغار که عمود بر محور تاقدیسهای کوههای چرخه و زردکوه جریان دارد به فرایش ناشی از رشد این تاقدیسها پرداخته و آن را به عنوان تابعی از حرکات جنبا بر روی گسلهای معکوس با راستای شمال غرب- جنوب شرق در عمق در نظر گرفته‌ایم. هم روند بودن راستای گسلهای معکوس با راستای گسل قم- زفره بر این موضوع دلالت دارد که مؤلفه‌های برشی و فشاری ناشی از حرکت رو به شمال صفحه عربستان در این بخش از ایران مرکزی از یکدیگر تفکیک شده و سبب ایجاد حرکات امتدادلغز در طول گسل قم- زفره و تشکیل چین‌خوردگی و گسلش معکوس بر روی روندهای هم راستا با آن گردیده است. شناسایی ساختارهای جنبا بویژه گسلهای مدفون که آثار آنها در قالب رشد چینها مشاهده می‌شود به عنوان چشمه‌های مستقل لرزه‌زا از اهمیت ویژه‌ای در ارزیابی خطر زمینلرزه برخوردار است.

Full Paper