توسعه منحنی های شکنندگی برای ساختمان ها بنایی کلاف دار بر اساس روش تحلیلی و رفتار آنها در زلزله ها/غضنفری فرهاد

با توجه به ارزان بودن و در دسترس بودن مصالح بنایی نسبت به مصالح دیگر نظیر فولاد و بتن، ساختمانهای بنایی به وفور در اقصی نقاط دنیا ساخته می شوند. ضعف این گونه ساختمان ها در برابر زلزله ، لزوم شناخت نقاط ضعف هرچه بیشتر آنها را لازم می دارد. جهت بهبود عملکرد این ساختمانها در برابر زلزله های آتی، رفتار لرزه ای آنها به خوبی می بایست شناسایی شود. از این رو از منحنی های شکنندگی برای تعیین میزان آسیب پذیری ساختمان های بنایی استفاده می شود. در این مقاله با استفاده از مدل تحلیلی و انجام تحلیل های IDA‎ ، منحنی های شکنندگی برای ساختمان های بنایی کلاف دار بلوک سیمانی و آجری به دست آمده است. در این راستا به ترتیب از PGA‎ و Drift‎ به عنوان مقیاس شدت و مقیاس خسارت استفاده شده است. در روش تحلیلی از ‎۷‎ شتابنگاشت که در یک راستا به ساختمان اعمال شده است جهت برآورد منحنی ها استفاده شد. منحنی های شکنندگی بدست آمده از روش تحلیلی نشان داد که، ساختمان های بنایی بلوک سیمانی در برابر زلزله از ساختمان های بلوک آجری آسیب پذیرتر می باشند. در این زمینه از نرم افزار DIANA v9.6‎ استفاده شده که با بکارگیری مدل ها ماکرو حالت های شکست دیوارها برای دیوارهای بدون بازشو و دارای بازشو برای هر دو ساختمان به دست آمده است. در روش تجربی بعد از زلزله های اخیر در جنوب ایران ( زلزله بوشهر) و در جنوب غرب ایران (زلزله مورموری)، با استفاده از فرم های ارزیابی پیشنهادی نویسندگان برای ساختمان های بنایی کلاف دار، ارزیابی میدانی برای ساختمان بلوک سیمانی و بلوک آجری انجام شد. در این راستا مقیاس شدت، PGA‎ و مقیاس خسارت، براساس EMS98‎ انتخاب شده است. مشاهدات میدانی نشان داد که ساختمان های بلوک سیمانی در زلزله های اخیر آسیب پذیرتر بوده، که دلیل این امر را می توان به علت ضعف اجرا، عدم وجود درز قائم و همچنین عدم اتصال مناسب دیوار به کلاف دانست. حالت شکست در دیوارهای بدون بازشو در ساختمان های بنایی کلاف دار بلوک سیمانی به صورت برشی لغزشی در پایین دیوار یا بالای دیوار و شکست در پنجه صورت گرفته و در نهایت ترک خوردگی به درون کلاف نفوذ می کند. در دیوارهای دارای بازشو نیز ترک خوردگی از گوشه های اطراف بازشو شروع شده در دیوار پخش می شود. حالت شکست در دیوارهای بدون بازشو در ساختمان های بنایی کلاف دار بلوک آجری، به صورت برشی قطری یا برشی لغزشی صورت گرفته و در نهایت ترک خوردگی به درون کلاف نفوذ میکند. مشاهدات میدانی و تحلیلی نشان داد که، حالت خرابی در دیوراهای بنایی بلوک سیمانی بدون بازشو، به صورت ترک خوردگی در پایین و بالای دیوار شروع شده و در انتها به درون کلاف های قائم نفوذ می کند.