برآورد مشخصات دینامیکی سد خاکی مسجد سلیمان با استفاده از آزمایش ارتعاش اجباری و مدل عددی/ولی پور محمد رضا

با توجه به ساخته شدن سدهای خاکی زیاد در مناطق لرزه خیز کشور و در اولویت قرار گرفتن پروژه‌های سد سازی و با عنایت به اهمیت بررسی رفتار لرزه ای این گونه سدها پس از احداث شایسته است تجربه انجام آزمایش های ارتعاش محیطی و اجباری در داخل کشور مورد استفاده قرار گیرد. بدین منظور پژوهشگاه بین‌المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله در قالب برنامه تحقیقاتی خود انجام آزمایش های ارتعاش محیطی و اجباری بر روی سدهای خاکی و ﻫﻤﭼنین تهیه مدل عددی و کالیبراسیون بین نتایج حاصل را در دستور کار خود قرار داده است بطوریکه از بین سدهای خاکی ساخته شده در داخل کشور, دو سد خاکی بزرگ مارون و مسجد سلیمان انتخاب گردید و آزمایش های ارتعاش محیطی(شامل انفجارهای مختلف سایت)و ارتعاش اجباری بر روی سدهای مذکور و تهیه مدل عددی دو سد در دستور کار قرار گرفت. برای رسیدن به این هدف, این تحقیقات در قالب یک پایان‌نامه دکتری و دو پایان‌نامه کارشناسی ارشد تعریف گردید. مجموعه ای که در پیش رو دارید جزئی از این تحقیقات میباشد.
در این تحقیق پارامترهای دینامیکی سد خاکی مسجد سلیمان به روش آزمایش ارتعاش اجباری و تحلیل المان محدود با هم مقایسه شده اند. فصل اول این ﭘایان نامه بعد از بیان هدف از انجام آزمایش ارتعاش اجباری, مروری بر تارﻳﺨﭽه و ﺗﺌوری روش های انجام آزمایش ارتعاش اجباری داشته و در آخر فصل روش گام به گامی جهت انجام آزمایش و ﭘردازش نتایج اراﺋه میدهد. فصل دوم به معرفی مشخصات سد خاکی مسجد سلیمان و ابزار مورد استفاده جهت انجام آزمایش می ﭘردازد. آزمایش ارتعاش اجباری روی سد مذکور با دو واحد لرزاننده در امتدادهای بالادست- پایین دست, طولی و قائم انجام شد که در این پایان‌نامه امتداد بالا دست- پایین دست جهت هم فاز و فاز مخالف مورد بررسی قرار میگیرد. شرح کامل روش انجام آزمایش در فصل سوم اراﺋه شده است.
در فصل ﭼهارم رکوردهای ثبت شده توسط حسگرهای نصب شده در طول تاج سد به کمک نرم افزار MATLAB6.1 و با استفاده از طیف فوریه آزمایش روشن- خاموش و منحنی های پاسخ فرکانس مورد بررسی و پردازش قرار گرفتند و فرکانس های طبیعی, اشکال مودی و درصد میرایی متناظر هر مود شناسایی و محاسبه شدند.
در فصل ﭘنجم مدل المان محدود سد با استفاده از نرم افزار ANSYS6.1 مدل شده است. مشخصات پارامتر مصالح سد از روی نتایج حاصل از آزمایش ژئوسایزمیک و مشخصات مصالح اراﺋه شده توسط مشاور طرح بدست آمده و با بررسی مدل های مختلف با نسبت ضخامت های متفاوت برای فونداسیون و تکیه گا ههای جانبی ضخامت ثابتی برای این موارد در مدل نهایی, حاصل گردید. و در نهایت در فصل ششم انطباق بین نتایج مدل های مختلف المان محدود و آزمایش ارتعاش اجباری مورد بررسی قرار گرفت.