مطالعه تغییرات پارامتر b در نواحی زمین ساختی
البرز و آذربایجان(ایران)
پژوهشگران:
پریسا مبین
خالد حسامی آذر
غلام جوان دولویی
چکیده
پارامتر مقدار (b-valu) b، به عنوان یکی از پارامترهای بسیار متداول در مطالعات زلزله شناسی، مقیاس مناسبی از آهنگ لرزه خیزی یک منطقه است. این پارامتر، که از رابطه گوتنبرگ-ریشتر ( ) به دست می آید، معرف شیب نمودار فراوانی-بزرگای زمین لرزه هاست. آنچه در این مطالعه مورد توجه قرار گرفته، نقشه تغییرات مقدار b در دو ناحیه زمین ساختی البرز و آذربایجان است.
کاتالوگ های مجزا و بازه های زمانی متفاوتی برای این دو ناحیه انتخاب و پردازش گردیده است. برای پردازش و تهیه نقشه پارامتر b از برنامه ۶ ZMAP، که تحت نرم افزار MATLAB اجرا می گردد، استفاده شده است.
نقشه تغییرات پارامتر b در البرز (بازه ۱۹۹۶-۲۰۱۰) بیان این نکته است که در بازه زمانی ۱۹۹۶-۲۰۰۴ نیمه شرقی و غربی البرز توأمان تنش زیادی داشته اند؛ در حالی که بعد از زمین لرزه کجور و در بازه ۲۰۰۴-۲۰۱۰ نیمه شرقی البرز توزیع تنش متفاوتی داشته و مقدار آن به طور نسبی کاهش یافته است. در این بازه زمانی، مقدار تنش در نیمه غربی البرز در محدوده گسلهای رودبار-شمال قزوین و الموت رود نیز کمتر شده، در حالی که این مناطق در بازه ۱۹۹۶-۲۰۰۴ تنش زیادی داشته اند.
در نقشه تغییرات پارامتر b در آذربایجان (بازه ۱۹۹۶-۲۰۱۰) مقدار b از ۰/۶ تا ۱/۸در کل منطقه تغییر کرده است. در محدوده مورد بررسی زمین لرزه ای با بزرگای بیشتر از ۵ در بازه زمانی ۱۹۹۶-۲۰۱۰ رخ نداده که بتوان از آن به عنوان زمین لرزه مرجع در تفسیر توزیع تنش در منطقه استفاده نمود. مقدار b در طول گسل شمال تبریز از ۸/.-۱ متغیر بوده، به طوری که در بخش شرقی خود میزان b کمتری را نسبت به بخش مرکزی و غربی نشان می دهد.
واژه‌های کلیدی
گسل شمال تبریز، البرز، b-value، لرزه خیزی، پیش بینی
Study of b-value Variation in Alborz & Azerbaijan Seismotectonic Regions in Iran
Authors:P. Mobayen, Kh. Hessami Azar, Gh. Javan Doloie
Abstract
b-value, as one the most commonly used parameters in seismology, provides a suitable scale of seismic rate at a given region. From Gutenberg-Richter relation i.e.
Log N= a-bM, we have “b-value” representing dip angle of frequency-magnitude relation of the region earthquakes. In this study, we use the map of b-value variations across two tectonic regions in Iran namely; Alborz and Azerbaijan.
We have used separate catalogues and different time windows to investigate and process the seismic data of the two regions. To process the data and produce the b-value map we have invoked the ZMap 6.0 program which can be run under MATLAB software.
The map of b-value variations in the Alborz region (1996-2010) indicates that within the time window 1996-2004 both western and eastern parts of the Alborz suffer from high stress values. While, after the Kojur earthquake (i.e. the 2004-2010 period) the stress level in the eastern part of the Alborz has relatively decreased. Within this time window, however, in the western half across the Rudbar, North Qazvin and Alamautrud faults, where were highly stressed during 1996-2004, the stress level has also decreased.
The map of b-value variations in the Azerbaijan region (1996-2010) indicates the b value in the range of 0.6 to 1.8 throughout the region. There is no earthquake larger than M=5 in the time period 1996-2010 to be used as a reference event to interpret the stress distribution of the region. The b-value changes from 0.8 to 1.0 along the North Tabriz fault so that in the eastern part the b map shows lower values comer to the central and western parts.
Keywords:
b-value, North Tabriz Fault, Alborz, Seismicity, Prediction
مطالعه تغییرات پارامتر b در نواحی زمین ساختی البرز و آذربایجان(ایران)
/در نشریات /توسط adminالبرز و آذربایجان(ایران)
پریسا مبین
خالد حسامی آذر
غلام جوان دولویی
چکیده
کاتالوگ های مجزا و بازه های زمانی متفاوتی برای این دو ناحیه انتخاب و پردازش گردیده است. برای پردازش و تهیه نقشه پارامتر b از برنامه ۶ ZMAP، که تحت نرم افزار MATLAB اجرا می گردد، استفاده شده است.
نقشه تغییرات پارامتر b در البرز (بازه ۱۹۹۶-۲۰۱۰) بیان این نکته است که در بازه زمانی ۱۹۹۶-۲۰۰۴ نیمه شرقی و غربی البرز توأمان تنش زیادی داشته اند؛ در حالی که بعد از زمین لرزه کجور و در بازه ۲۰۰۴-۲۰۱۰ نیمه شرقی البرز توزیع تنش متفاوتی داشته و مقدار آن به طور نسبی کاهش یافته است. در این بازه زمانی، مقدار تنش در نیمه غربی البرز در محدوده گسلهای رودبار-شمال قزوین و الموت رود نیز کمتر شده، در حالی که این مناطق در بازه ۱۹۹۶-۲۰۰۴ تنش زیادی داشته اند.
در نقشه تغییرات پارامتر b در آذربایجان (بازه ۱۹۹۶-۲۰۱۰) مقدار b از ۰/۶ تا ۱/۸در کل منطقه تغییر کرده است. در محدوده مورد بررسی زمین لرزه ای با بزرگای بیشتر از ۵ در بازه زمانی ۱۹۹۶-۲۰۱۰ رخ نداده که بتوان از آن به عنوان زمین لرزه مرجع در تفسیر توزیع تنش در منطقه استفاده نمود. مقدار b در طول گسل شمال تبریز از ۸/.-۱ متغیر بوده، به طوری که در بخش شرقی خود میزان b کمتری را نسبت به بخش مرکزی و غربی نشان می دهد.
واژه‌های کلیدی
گسل شمال تبریز، البرز، b-value، لرزه خیزی، پیش بینی
Authors:P. Mobayen, Kh. Hessami Azar, Gh. Javan Doloie
Abstract
Log N= a-bM, we have “b-value” representing dip angle of frequency-magnitude relation of the region earthquakes. In this study, we use the map of b-value variations across two tectonic regions in Iran namely; Alborz and Azerbaijan.
We have used separate catalogues and different time windows to investigate and process the seismic data of the two regions. To process the data and produce the b-value map we have invoked the ZMap 6.0 program which can be run under MATLAB software.
The map of b-value variations in the Azerbaijan region (1996-2010) indicates the b value in the range of 0.6 to 1.8 throughout the region. There is no earthquake larger than M=5 in the time period 1996-2010 to be used as a reference event to interpret the stress distribution of the region. The b-value changes from 0.8 to 1.0 along the North Tabriz fault so that in the eastern part the b map shows lower values comer to the central and western parts.
Keywords: