Silakhor_Pic1

گزارش زمین‌لرزه ۸۵/۱/۱۱ درب آستانه (سیلاخور)

/در /توسط

گزارش فوری زمین‌لرزه ۱۱ فروردین ۱۳۸۵ درب آستانه (سیلاخور) ML=6.1

پژوهشکده زلزله شناسی، پژوهشگاه بین‌المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله

۱- معرفی رویداد

زمینلرزه ۴:۴۷ بامداد روز ۸۵/۱/۱۱ در جنوب بروجرد با رخداد چندین پیشلرزه به ویژه زلزله‌های ۱۹:۴۷ ۸۵/۱/۱۰ با بزرگای ML=4.6 و ،ساعت ۲۳:۰۶ ۸۵/۱/۱۰ با بزرگای ML=5.1 و همچنین با پسلرزه ساعت ۵:۰۱ بامداد ۸۵/۱/۱۱ با بزرگای ML=4.9 (شکل۱) همراه بود. آخرین گزارشها از ۶۶ کشته و حدود ۱۲۸۰ نفر مجروح و آسیب به سیصد و سی روستا در منطقه دشت درب آستانه (سیلاخور) ( از توابع بروجرد و دورود )حکایت دارد. وقوع این زمینلرزه در نزدیکی راستای گسل اصلی جوان زاگرس( قطعه گسل دورود) احتمال فعال شدن مجدد این گسل را در زلزله اخیر نشان می دهد (شکل۲).
گزارش پژوهشکده زلزله شناسی در مورد زلزله‌های قبلی در ۸۴/۲/۱۳ نشان می دهد که در همین محدوده زمینلرزه‌های متعددی با بزرگای متوسط که بزرگترین آنها با بزرگای ML=4.9 در ۸۴/۲/۱۳ رخ داد- موجب یک کشته و ایجاد هراس مردم منطقه گردید. کانون زمینلرزه ۸۵/۱/۱۱ در بخش جنوب، جنوب شرقی کانون زمینلرزه ۸۴/۲/۱۳ و با بزرگای بیشتر نمایانگر همچنان فعال بودن پهنه گسله مذبور در منطقه زلزله منطقه زلزله زده است.
وقوع هشت زمین‌لرزه در تاریخهای ۱۱ الی ۱۳ اردیبهشت ۱۳۸۴ در منطقه بروجرد، رخداد ۱۷ زمین‌لرزه متوالی با بزرگای ۴-۲/۵=ML در فاصله زمانی ۱ الی ۷ آذر ۱۳۸۳ در منطقه پلدختر و موارد مشابه دیگر همگی دلالت بر فعالیت بالای لرزه ای این بخش از پوسته ایرانزمین دارند.
با توجه به افزایش فعالیت لرزه خیزی در منطقه، پژوهشگاه بین‌المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله یک تیم کارشناسی به منظور شناسائی اولیه منطقه زلزله زده و نصب و راه اندازی یک شبکه لرزه نگاری موقت با توانمندی ۶ ایستگاه لرزه نگاری در روز ۸۵/۱/۱۱ به منطقه اعزام نمود. تا کنون بیش از ۶۰ پس لرزه در منطقه روی داده است که توسط شبکه باند پهن پژوهشگاه به طور دقیق ثبت شده اند(شکل ۲).

Silakhor_Pic1
شکل-۱: نگاشت زمینلرزه درب آستانه (سیلاخور) ۸۵/۱/۱۱ و پسلرزه آن ثبت شده در شبکه باند پهن پژوهشگاه (INSN)

۲- گسلهای فعال اصلی منطقه

به طور کلی روندهای ساختاری فعال و گسلهای لرزه زا در زاگرس امتداد شمال باختری-جنوب خاوری دارند و اصلی ترین این گسلها در محدوده استان لرستان (شکل ۳) به شرح ذیل می باشند.

Silakhor_Pic2

شکل(۲) نقشه پهنه رومرکز مهلرزه ای زلزله ۸۵/۱/۱۱ درب آستانه (سیلاخور) ML=6.1 و پیش لرزه‌ها و پس لرزه‌های آن(دوایر سبز پیش لرزه‌ها و دوایر قرمز پس لرزه‌ها می باشند.)

Silakhor_Pic3

شکل(۳) نقشه گسلهای اصلی و زمین‌لرزه‌های قبلی در استان لرستان.

  • گسل اصلی جوان زاگرس (MRF)
    گسل اصلی جوان زاگرس (MRF) به عنوان یک گسل امتدادلغز راستگرد جنبا و لرزه زا با روندی شمال باختری- جنوب خاوری در ادامه شمال باختری گسل معکوس اصلی زاگرس (Main Zagros Reverse Fault) شناسایی شده است. شواهد زمین شناسی دال بر جابجایی راستگرد به میزان ۱۰ تا ۶۰ کیلومتر توسط بخشهای دورود و نهاوند از گسل اصلی امروزی گزارش شده است(جکسون و همکاران، ۱۹۸۴). بنا به نظر بربریان جابجایی راستگرد حدود ۱۹۷ کیلومتر در ناحیه نهاوند- دورود قابل مشاهده است. اگر لغزش در سطح این گسل از پلیوسن (۵ میلیون سال پیش) شروع شده باشد، نرخ میانگین لغزش سالانه این گسل ۴۰ میلی متر خواهد بود. قابل توجه است که بخشهایی از گسل اصلی جوان که سبب جابجایی راستگرد گسل معکوس اصلی زاگرس شده اند (بخشهای دورود، نهاوند، صحنه و دینور از MRF) فعالیتهای لرزه زایی بیشتری نسبت به سایر بخشهای این گسل (بخشهای سرتخت، مروارید، مریوان و پیرانشهر) نشان می دهند.
    سازوکار ژرفی زمین‌لرزه‌ها و توان لرزه زایی گسل اصلی جوان زاگرس از سایر زلزله‌های کمربند چین خورده-رانده زاگرس متفاوت است. این زمین‌لرزه‌ها واجد بزرگای بیشتری نسبت به سایر زمین‌لرزه‌های این کمربند بوده و یک سازوکار ژرفی گسلش امتدادلغز با مؤلفه معکوس را نشان می دهند. این گسل در تمامی درازای خود از دینور در شمال باختری، با رویداد زمین‌لرزه فارسینج ( ۱۳۳۶/۹/۲۲ هـ.ش با ۶/۷=Ms) تا دریاچه کهر در جنوب خاور با وقوع زمینلرزه درب آستانه (سیلاخور) ( ۱۲۸۷/۱۱/۳ با بزرگای ۷/۴=Ms ) و زمین‌لرزه‌های تاریخی منطقه گسیخته شده است.
  • گسل معکوس اصلی زاگرس (MZRF)
    این گسل به عنوان یک مرز ساختاری با تغییرات اساسی در تاریخچه رسوبگذاری، جغرافیای گذشته و لرزه خیزی مطرح شده است. گسل معکوس اصلی زاگرس با امتدادی شمال باختری- جنوب خاوری از باختر ایران تا شمال ناحیه بندرعباس گسترش دارد. بنابر نظر بربریان ۱۹۹۵ هیچ گونه گواهی بر گسیختگی تاریخی یا قرارگیری پهنه‌های مهلرزه ایی زمین‌لرزه‌هایی با بزرگای زیاد در طول این گسل وجود ندارد.
  • گسل لرزه خیز دورود
    گسل دورود به عنوان بخشی از گسل اصلی امروزی زاگرس مسبب رویداد زمین‌لرزه ویرانگر سیلاخور ۱۲۸۷/۱۱/۳ هـ.ش با بزرگای ۷/۴=Ms بوده است. پرتگاه گسلی ایجاد شده در اثر رویداد زمین‌لرزه ۱۲۸۷/۱۱/۳ هـ.ش سیلاخور با جابجایی قائم سطح زمین به میزان ۱ متر همراه بوده است. این گسل از نزدیکی ارجنک با روند W45N به درازای تقریبی ۱۰۰ کیلومتر تا نزدیکی بروجرد قابل تعقیب است. رودخانه‌های متعددی براثر گسل دورود منطبق می باشند که از این جمله به رودهای «گهروماربورا» می توان اشاره نمود. دریاچه کهر به احتمال زیاد در اثر بسته شدن دره گهر توسط یک سنگ ریزش عظیم (قبل از سال ۱۲۶۸ هـ.ش) ضمن وقوع زلزله ایی مخرب و ویرانگر تشکیل شده است. این گسل در نزدیکی دریاچه گهر، مرز بین توالی سنگهای پالئوزوئیک و مزوزوئیک در شمال خاور را با سنگ آهکهای کرتاسه در جنوب باختر تشکیل می دهد. در شمال باختر شهر دورود، گسل دورود در مرز جنوبی دشت سیلاخور قرار دارد. اثر گسل دورود را با تعقیب چشمه‌های آبی که در دره سیلاخور مشاهده می شوند، می توان شناسایی نمود. باتوجه به اثر گسلی دورود به صورت خطی مستقیم در سطح زمین (از رشته کوهها در جنوب خاور تا نهشته‌های دره سیلاخور در شمال باختر) سطح گسل مذکور واجد شیبی قائم است. به طور خلاصه، پس از رویداد ویرانگر ۱۲۸۷/۱۱/۳ هـ.ش سیلاخور، جنبش و فعالیت مجدد گسل دورود با وقوع دو زمین‌لرزه با بزرگای ۵<M در سالهای ۱۳۳۷ هـ.ش و ۱۳۴۲ هـ.ش مشخص می شود.
  • گسل عادی قلعه حاتم
    گسل لرزه زای دورود در نزدیکی بروجرد به گسل تقریباً شمالی-جنوبی قلعه حاتم ختم می شود. گسل قلعه حاتم، گسل نهاوند را از دورود جدا می کند.گسل قلعه حاتم باعث افتادگی بلوک خاوری این گسل به میزان ۱۰ متر شده است. از نظر مفاهیم ریخت شناختی، دره درب آستانه (سیلاخور) در شمال باختر به گسل قلعه حاتم محدود می شود. همانطوری که در بخش معرفی رویداد در این گزارش اشاره گردید، به نظر می رسد که فعالیت این گسل باعث رویداد زمین‌لرزه ۱۳۸۴/۰۲/۱۳طبریجان بروجرد گردیده است.
  • گسل کواترنری نهاوند
    گسل نهاوند با طولی حدود ۵۵ کیلومتر از باختر بروجرد (در جنوب خاور) تا شمال باختر نهاوند با روند  N40W قابل شناسایی است. این گسل به موازات گسل لرزه خیزی دورود با جابجایی اثر آن به میزان ۳ کیلومتر به سمت شمال خاور قابل مشاهده می باشد. گسل نهاوند از بخشهای کوتاه و متعددی تشکیل گردیده است.

۳- لرزه خیزی منطقه

منطقه زاگرس از مهمترین مناطق زلزله خیز ایران می باشد و رویدادهای مکرر زمین‌لرزه در تاریخ به این منطقه نسبت داده شده است(شکل ۲). در جدول ۱ فهرست زمین‌لرزه‌های دستگاهی محدوده استان لرستان نشان داده شده است .
در ادامه این گزارش به زمین‌لرزه‌های مهم پیشین در این بخش اشاره می کنیم.

جدول(۱) زمین‌لرزه‌های دستگاهی رویداده در استان لرستان(برگرفته از وب سایت پژوهشگاه بین‌المللی زلزله شناسی )

Date Time(UTC) Lat. Lon. Depth mb MS ML Reference
۱/۲۳/۱۹۰۹ ۲:۴۸:۰۰ ۳۳ ۵۰ ۷٫۴ BS
۳/۲۱/۱۹۲۲ ۱۶:۵۶:۱۲ ۳۳ ۵۰ ۵٫۵ ISS
۱۱/۱۵/۱۹۲۷ ۱۷:۳۹:۱۲ ۳۳٫۵ ۴۸ ۴٫۷ ISS
۷/۱۵/۱۹۲۹ ۷:۴۴:۰۷ ۳۳٫۷ ۴۹٫۴ ۶٫۵ ISS
۱۰/۲۷/۱۹۲۹ ۱۶:۴۲:۵۷ ۳۳٫۵ ۴۸ ۵ ISS
۱/۲۲/۱۹۳۲ ۰:۴۸:۵۶ ۳۳٫۵ ۴۸ ۵ ISS
۲/۲۴/۱۹۳۶ ۱۶:۲۹:۳۱ ۳۳٫۵ ۴۸ ۵ ISS
۱۱/۴/۱۹۳۹ ۱۰:۴۸:۲۰ ۳۳٫۵ ۴۸٫۵ ۶ BOM
۸/۲۸/۱۹۴۱ ۰:۱۸:۳۵ ۳۳٫۴ ۴۷٫۳ ۴٫۷ ISS
۳/۱۲/۱۹۴۵ ۱:۳۸:۵۶ ۳۳٫۴ ۴۷٫۳ ۴٫۷ ISS
۱۲/۴/۱۹۵۵ ۱۴:۰۲:۰۵ ۳۳٫۵ ۴۸٫۷ ۵٫۲ ISS
۸/۱۴/۱۹۵۸ ۱۱:۵۸:۳۹ ۳۴٫۱۵ ۴۷٫۷۴ ۵٫۷ ISS
۹/۳/۱۹۵۸ ۱:۳۴:۰۶ ۳۴ ۴۷ ۵ USCGS
۳/۲/۱۹۵۹ ۱۱:۵۴:۱۷ ۳۳٫۱۲ ۴۹٫۴۶ ۵٫۲ ISS
۴/۲/۱۹۶۰ ۲۳:۳۳:۰۸ ۳۴٫۲ ۴۸٫۱۹ ۴٫۵ ISS
۶/۲/۱۹۶۰ ۱۲:۴۲:۳۸ ۳۳٫۰۵ ۴۸٫۷۸ ۵٫۲ ISS
۱۰/۳/۱۹۶۱ ۹:۳۴:۵۲ ۳۴٫۳ ۴۷٫۹ ۵۹ ۴٫۸ USCGS
۱۰/۲۸/۱۹۶۱ ۱۰:۴۶:۴۳ ۳۳٫۳۳ ۴۸٫۷۴ ۵۹ ۵ ISS
۱۱/۹/۱۹۶۲ ۱:۴۴:۲۵ ۳۳٫۵۳ ۴۷٫۱۶ ۵۶ ۵٫۲ ISS
۶/۳۰/۱۹۶۳ ۷:۴۱:۰۷ ۳۳٫۲ ۴۹٫۲ ۳۸ ۵٫۱ USCGS
۱۱/۲۶/۱۹۶۴ ۴:۴۹:۰۱ ۳۲٫۹۴ ۴۹٫۰۹ ۹۹ ۴٫۵ ISC
۹/۸/۱۹۶۵ ۵:۳۵:۴۴ ۳۲٫۹ ۴۸٫۴ ۵۰ ۴٫۷ USCGS
۱۲/۱۸/۱۹۶۷ ۲۲:۴۹:۲۸ ۳۳٫۴۶ ۴۶٫۹۵ ۴۹ ۴٫۶ ISC
۵/۲۲/۱۹۶۸ ۱۸:۳۶:۰۷ ۳۳٫۱۶ ۴۹٫۲۵ ۵۱ ۴٫۶ ISC
۱۰/۳۱/۱۹۶۹ ۸:۵۳:۲۶ ۳۳٫۲ ۴۷٫۹ ۵۱ ۵ USCGS
۶/۷/۱۹۷۰ ۱۷:۴۸:۳۳ ۳۳ ۴۹٫۴ ۵۰ ۴٫۷ USCGS
۱/۶/۱۹۷۳ ۲۰:۰۱:۵۱ ۳۳٫۱ ۴۸٫۳۳ ۷۰ ۴٫۶ ISC
۱۱/۵/۱۹۷۳ ۵:۳۶:۰۶ ۳۲٫۹۶ ۴۹٫۵۳ ۵۴ ۴٫۵ ISC
۱/۷/۱۹۷۴ ۱۵:۲۴:۳۸ ۳۳٫۳ ۴۷٫۹ ۳۲ ۵ USERL
۱/۷/۱۹۷۴ ۱۵:۲۹:۳۳ ۳۳٫۳ ۴۷٫۹ ۳۶ ۴٫۸ USERL
۱۱/۲۷/۱۹۷۴ ۷:۳۹:۱۵ ۳۳٫۲ ۴۶٫۹ ۳۱ ۴٫۹ USERL
۱۲/۲۷/۱۹۷۴ ۲۳:۰۳:۲۸ ۳۳٫۲ ۴۶٫۹۷ ۴۹ ۴٫۷ ISC
۹/۱/۱۹۷۵ ۲۳:۱۵:۵۲ ۳۳٫۳۲ ۴۹٫۱ ۱۶ ۴٫۹ USERL
۱۱/۷/۱۹۷۶ ۱۱:۳۹:۳۷ ۳۳٫۲۳ ۴۷٫۹۶ ۵۱ ۵٫۵ USERL
۱۱/۱۵/۱۹۷۶ ۸:۳۶:۴۳ ۳۳٫۲۵ ۴۷٫۹۳ ۴۹ ۵٫۴ USERL
۱/۴/۱۹۷۷ ۱۶:۰۹:۵۸ ۳۳٫۰۹۴ ۴۷٫۹۲۳ ۴۵ ۵٫۱ USCGS
۱/۱۸/۱۹۷۷ ۸:۴۸:۵۴ ۳۳٫۱۵۷ ۴۷٫۹۹۷ ۴۸ ۵٫۲ USCGS
۵/۱۱/۱۹۷۷ ۲۳:۴۶:۱۶ ۳۳٫۲۲۵ ۴۸٫۰۰۱ ۳۳ ۴٫۸ USCGS
۳/۳/۱۹۷۸ ۲:۴۲:۴۷ ۳۲٫۹۱۶ ۴۹٫۵۸۴ ۳۳ ۴٫۸ USCGS
۶/۲۲/۱۹۷۸ ۱۹:۰۶:۰۲ ۳۳٫۰۲۲ ۴۸٫۰۴۷ ۳۳ ۴٫۷ ۴٫۲ USCGS
۷/۲۴/۱۹۷۸ ۱۵:۵۹:۵۱ ۳۳٫۰۸۳ ۴۸٫۷۳۲ ۵۵ ۴٫۷ ۳٫۶ USCGS
۳/۳۱/۱۹۸۰ ۹:۵۰:۱۰ ۳۳٫۴۹۷ ۴۸٫۳۱۴ ۳۳ ۴٫۶ USCGS
۱۱/۱۷/۱۹۸۱ ۱۰:۴۵:۴۴ ۳۳٫۲۰۲ ۴۷٫۷۰۸ ۳۳ ۴٫۵ USCGS
۱۲/۲۴/۱۹۸۱ ۲۲:۰۰:۵۱ ۳۳٫۱۴۳ ۴۹٫۷۳۵ ۳۳ ۴٫۷ ۴ USCGS
۹/۱/۱۹۸۲ ۷:۵۲:۲۷ ۳۳٫۶۶۸ ۴۸٫۹ ۳۳ ۴٫۹ ۳٫۵ USCGS
۳/۱۲/۱۹۸۵ ۱۹:۰۶:۳۷ ۳۳٫۳۶۶ ۴۹٫۴۶۳ ۳۳ ۴٫۵ USCGS
۱۱/۲۳/۱۹۸۵ ۱۹:۳۱:۵۸ ۳۳٫۵۰۸ ۴۸٫۷۸۹ ۴۴ ۴٫۸ USCGS
۹/۹/۱۹۸۷ ۲۳:۲۹:۳۰ ۳۳٫۷۱ ۴۷٫۱۲۵ ۶۸ ۴٫۷ USCGS
۲/۱۹/۱۹۸۸ ۴:۵۲:۲۳ ۳۳٫۶۵۸ ۴۶٫۹۰۱ ۸۸ ۴٫۶ USCGS
۱۰/۱۰/۱۹۸۹ ۱۴:۵۷:۴۲ ۳۳٫۴۵۸ ۴۸٫۶۸۱ ۳۳ ۴٫۵ USCGS
۱/۱۶/۱۹۹۰ ۱۴:۱۸:۰۹ ۳۳٫۲۱۸ ۴۶٫۷۷۶ ۱۲ ۴٫۷ USCGS
۵/۲۴/۱۹۹۰ ۱۵:۱۲:۱۷ ۳۲٫۹۴۴ ۴۶٫۸۰۱ ۵۹ ۴٫۹ USCGS
۸/۴/۱۹۹۰ ۳:۴۸:۳۵ ۳۲٫۹۷ ۴۷٫۷۹۳ ۷۱ ۴٫۵ USCGS
۶/۱۹/۱۹۹۱ ۲۳:۱۷:۱۲ ۳۳٫۷۰۳ ۴۷٫۰۳۷ ۱۰ ۴٫۶ USCGS
۷/۷/۱۹۹۱ ۱۷:۲۶:۱۵ ۳۳٫۴۲۷ ۴۸٫۳۱۴ ۶۴ ۴٫۵ USCGS
۱۲/۱۴/۱۹۹۱ ۱۴:۳۰:۴۳ ۳۳٫۲۳۱ ۴۷٫۶۰۷ ۲۳ ۴٫۹ USCGS
۳/۷/۱۹۹۴ ۱۰:۵۴:۵۷ ۳۳٫۱۴۶ ۴۸٫۰۳۳ ۲۶ ۴٫۸ ۴٫۲ USGS
۳/۲۵/۱۹۹۵ ۱۱:۵۶:۴۷ ۳۳٫۸۳ ۴۷٫۹ ۳۳ ۴٫۶ USGS
۴/۱۰/۱۹۹۷ ۴:۴۳:۰۲ ۳۳٫۲۸ ۴۷٫۷۱ ۳۳ ۴٫۶ USGS
۵/۲۶/۱۹۹۷ ۱:۴۹:۳۴ ۳۲٫۹۴ ۴۷٫۰۳ ۳۳ ۴٫۷ USGS
۶/۲/۱۹۹۷ ۳:۵۴:۴۲ ۳۳٫۹۶ ۴۸٫۲۹ ۲۷ ۴٫۷ USGS
۱۱/۱۸/۱۹۹۷ ۶:۵۶:۵۷ ۳۳٫۰۵ ۴۸٫۰۸ ۳۳ ۴٫۶ USGS
۱۰/۴/۱۹۹۸ ۰:۴۲:۵۱ ۳۳٫۲۲ ۴۷٫۱۵ ۳۳ ۵٫۳ ۴٫۹ USGS
۱۰/۵/۱۹۹۸ ۲:۵۲:۱۳ ۳۳٫۳۴ ۴۷٫۳۳ ۳۳ ۵٫۲ ۴٫۹ USGS
۸/۱/۱۹۹۹ ۱۹:۲۲:۵۲ ۳۳٫۸۵ ۴۸٫۳۹ ۳۳ ۴٫۶ USGS
۱۲/۲۵/۱۹۹۹ ۳:۳۹:۲۹ ۳۳٫۳۳ ۴۷٫۱ ۳۳ ۴٫۷ USGS
۸/۵/۲۰۰۱ ۱۱:۵۸:۴۵ ۳۳ ۴۷٫۵۷ ۳۳ ۴٫۵ NEIC
۲/۱۹/۲۰۰۲ ۱۵:۴۱:۰۶ ۳۳٫۲۴ ۴۷٫۲۶ ۳۳ ۴٫۶ NEIC
۱۰/۲۵/۲۰۰۲ ۲۱:۴۸:۰۵ ۳۳٫۰۴ ۴۸٫۹ ۳۳ ۴٫۶ NEIC
۱۱/۲۱/۲۰۰۴ ۲۱:۳۷:۲۲ ۳۳٫۲۶ ۴۷٫۹۳ ۱۸ ۴٫۶ IIEES
۱۱/۲۱/۲۰۰۴ ۲۱:۴۵:۳۴ ۳۳٫۳۸ ۴۷٫۸۵ ۱۳ ۴٫۸ IIEES
۱۱/۲۲/۲۰۰۴ ۴:۳۴:۴۷ ۳۳٫۳۶ ۴۷٫۹۹ ۱۴ ۴٫۸ IIEES
۵/۳/۲۰۰۵ ۷:۵۴:۳۲ ۳۳٫۸۸ ۴۸٫۸۵ ۱۴ ۴٫۹ IIEES

  • زمین لغزه کهن سیمره (۱۱۰۰۰ سال پیش)

    زمین لغزه سیمره در زاگرس با حجمی از واریزه ها به میزان ۲۰۰۰۰ متر معکب یکی از بزرگترین زمین لغزه‌های گزارش شده در نیمکره خاوری کره زمین بوده که احتمالاً در اثر وقوع یک زمین‌لرزه عظیم تشکیل شده است.در بیش از ۰۰۰ ۱۰ سال پیش، لغزش قطعه ای از سنگ آهکهای آسماری (ترشیاری) به طول ۱۵ کیلومتر و ضخامت ۳۰۰ متر از دامنه شمالی تاقدیس کبیرکوه در رشته کوههای زاگرس باعث تخریب و ویرانی دو روستا و یک پل گردیده است. این قطعه حدود ۲۰ کیلومتر از محل اولیه خود به سمت جنوب لغزیده است. رویداد این زمین لغزش با تشکیل دریاچه‌هایی همراه بوده که رسوبات آنها در شمال باختر این زمین لغزه (باختر روستای میرآباد) مشاهده می شود. بنابر سن سنجی رسوبات قاعده این دریاچه‌های قدیمی به روش رادیو کربن، سن تشکیل آنها ۱۲۰±۳۷۰، ۱۰ سال قبل تعیین شده است.
    زمین لغزه سیمره به احتمال زیاد در اثر فعالیت گسل جنبای کبیرکوه به صورت یک گسل معکوس لرزه زا که در یال جنوب باختری این تاقدیس قرار دارد، تشکیل شده است. لازم به تذکر است که دره شهر (باختر زمین لغزه سیمره) به واسطه رخداد زمین‌لرزه ۲۵۱/۴/۲ هـ.ش سیمره با بزرگای ۶/۸=Ms ویران شده است.

  • تشکیل دریاچه گهر- زمین لغزه کهن اشتران کوه
    دریاچه گهر (۲۹ کیلومتری جنوب خاور دورود) به احتمال زیاد در اثر وقوع یک زمین‌لرزه به بزرگای زیاد بوجود آمده است. درواقع، این دریاچه به واسطه بسته شدن دره توسط یک سنگ ریزش عظیم تشکیل گردیده است. دریاچه کوهستانی گهر که بر روی گسل اصلی امروزی زاگرس (بخش دورود) قرار دارد، بر پهنه رومرکزی زمین‌لرزه فاجعه بار دره درب آستانه (سیلاخور) ۱۲۸۷/۱۱/۳ هـ.ش با بزرگای ۷/۴=Ms منطبق است. بنابراین این دریاچه احتمالاً در اثر جنبش گسل دورود و رویداد یک زمین لغزش-سنگ ریزش تشکیل گردیده است.
  • زمین‌لرزه ۲ تیر ۲۵۱ هـ.ش سیمره (۸۷۲/۶/۲۲ م.)
    در ۲۵۱/۴/۲ هـ. ش زمین‌لرزه ای به دنبال پیش لرزه‌های آسیب رسانش که در روز پیش روی داده بود، منطقه سیمره را ویران کرد. باروی شهر سیمره فرو ریخت و حدود ۲۰۰۰۰ تن کشته شدند. این زمین‌لرزه احتمالاً به شهر سایروان نیز آسیب رسانده است. زلزله سیمره به احتمال زیاد در عراق، واسط و بصره حس شده و نیز مسبب زمین لغزه‌های بزرگی در دره سیمره بوده است.
  • زمین‌لرزه ۳ بهمن ۱۲۸۷ هـ.ش درب آستانه (سیلاخور) (۱۹۰۹/۱/۲۳ م.)
    زلزله فاجعه باری در بامداد ۱۲۸۷/۱۱/۳ هـ. ش دره درب آستانه (سیلاخور)، (جنوب خاور بروجرد) را در هم کوبید. آسیب ها نه تنها در دره پرجمعیت درب آستانه (سیلاخور) بلکه فراتر به سوی جنوب خاور، در آبادی های کوهستانی تا ارجنک نیز سنگین بود. به طور کلی، ۱۲۸ روستا آسیب دید که از بین آنها ۶۴ آبادی به کلی ویران شد و شمار کشته شدگان در آنها بین ۶۰۰۰ تا ۸۰۰۰ نفر برآورد شده است. این زمین‌لرزه با گسلشی به طول ۴۵ کیلومتر از نزدیکی کلنگاله تا جنوب سراوند همراه بوده است. بنابر شواهد صحرایی و اطلاعات محلی میانگین جابجایی قائم سطح زمین در اثر این گسلش بین یک تا دو متر بوده و بخش شمال خاوری گسل پائین افتاده است. هیچ گونه شاهدی از جنبش راستالغز این گسل در دست نیست.
    زمین‌لرزه درب آستانه (سیلاخور) در بروجرد، کرمانشاه و همدان به گونه ای نیرومند احساس شده تا خرپوت در ترکیه، گرجستان و عراق نیر دریافت شده است. تمرکز پس لرزه‌های نیرومند این زلزله بیشتر در بخش های جنوب خاوری و شمال باختری ناحیه کلان لرزه ای این زمین‌لرزه روی داده و باعث افزایش میزان آسیب های پدید آمده در اثر لرزه اصلی شده است.

۴- خسارتهای وارده

بر اساس گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) – ساعت ۷:۰۰ بامداد ، رییس ستاد حوادث غیرمترقبه استان لرستان گفت: بر اثر بروز زلزله‌های نسبتا شدید دیشب و امروز در این استان یازده نفر کشته و ‪ ۱۸۲‬نفر نیز زخمی شده‌اند.
“علی بارانی” روز جمعه در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی افزود: ‪ ۱۶۰‬نفر از مجروحان این حادثه در بیمارستان شهید چمران بروجرد بستری شده‌اند.
وی عمق خسارات مالی در مناطق زلزله زده دورود و بروجرد را بسیار سنگین اعلام کرد و اظهار داشت: کل روستاهی دشت سیلاخور حد فاصل دورود و بروجرد محل وقوع این زلزله، بین ‪ ۳۰‬تا صددرصد تخریب شده است.
وی کمبود آمبولانس را از نیازهای ضروری منطقه حادثه دیده ذکر کرد و از استانهی هم جوار خواست بیمارستانهای تابعه خود را به منظور امداد رسانی به مجروحان به حالت آماده باش درآورند.
بارانی افزود: تلاش امدادگران برای کمک به مجروحان و آسیب دیدگان بطور جدی ادامه دارد.
وی همچنین اعلام کرد: به جنوب شهر بروجرد نیز بر اثر وقوع این زلزله‌ها خسارت بالایی وارد شده است.

مجموعه عکس

گزارش های مراکز ملی و بین‌المللی :

مراجع

  • حسامی،خالد.، جمالی ،فرشاد.،طبسی ، هادی.، ۱۳۸۲؛
    « نقشه گسل های فعال ایران »، پژوهشگاه بین‌المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، مقیاس ۱:۲۵۰۰۰۰۰٫
  • حیدری، مهدی، شاه پسند زاده ، مجید،۱۳۷۴؛
    « بررسی مقدماتی لرزه خیزی، لرزه زمینساخت و خطر زمینلرزه – گسلش در پهنه استان لرستان» ، پژوهشگاه بین‌المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله.
  • مسعود تقابنی ، آرش اسلامی، ۱۳۸۴ ، گزارش زمین‌لرزه ۱۳ اردیبهشت۱۳۸۴ طبریجان( بروجرد)، وب سایت پژوهشگاه بین‌المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله.