گزارش زمین‌لرزه تاراپاکا (شمال شیلی)

گزارش زمین‌لرزه تاراپاکا (شمال شیلی)

آرش اسلامی، پژوهشکده زلزله شناسی

در ساعت ۲۲ و ۴۴ دقیقه و ۵۴/۳۳ ثانیه ( به وقت جهانی) روز ۱۳ ژوئن ۲۰۰۵ میلادی زمین ـ لرزه ای به بزرگای گشتاوری ۸/۷ در ۱۵۱۵ کیلومتری شمال سانتیاگو پایتخت شیلی به وقوع پیوست. مختصات رومرکز این زمین‌لرزه ۹/۱۹ درجه عرض جنوبی و ۱۳/۶۹ درجه طول باختری می باشد ( شکل ۱). تا زمان تهیه این گزارش ۸ کشته و تعداد زیادی زخمی و بی خانمان در اثر این زمین‌لرزه گزارش شده است. خبرگزاری فرانسه از تخریب دست کم ۱۷ باب واحد مسکونی بطور کلی و قطع برق در مناطق زلزله زده گزارش داده است.

لرزه زمین ساخت منطقه

این زمین‌لرزه در نتیجه رها شدن تنش هائی که توسط فرو رانده شدن صفحه اقیانوسی نازاکا به زیر صفحه آمریکای جنوبی تولید شده رخ داده است. در این ناحیه زون فرورانش شناخته شده پرو- شیلی با آهنگ ۸/۷ سانتی متر در سال بسوی جهت ENE حرکت می کند. این فرآیند فرورانش تعدادی زمین‌لرزه و آتشفشان و کوهزائی کوهستان آند ر ایجاد کرده است.

زونهای فرورانش بزرگترین زمین‌لرزه‌های را در کره زمین ایجاد می کنند. بزرگترین زمین‌لرزه در ۱۰۰ سال گذشته زمین‌لرزه ۱۹۶۰ میلادی شیلی با بزرگای ۵/۹ می باشد که در زون فرورانش پرو- شیلی رخ داده است. زمین‌لرزه ۱۹۶۰ با شکستگی در حدود ۹۰۰ کیلومتر در طول ساحل شیلی در حدود ۲۰۰۰ کیلومتری جنوب کانون زمین‌لرزه اخیر ۱۳ ژوئن ۲۰۰۵ میلادی واقع شده است. سازوکار زمین‌لرزه اخیر شیلی که توسط USGS, HARV گزارش شده است نرمال میباشد ( شکل ۲). عمق این زمین‌لرزه حدود ۱۱۱ کیلومتر توسط USGS گزارش شده است

1

شکل (۱): مرکز سطحی زمین‌لرزه ۱۳/۶/۲۰۰۵ شمال شیلی ( برگرفته از سایت اینترنتی) (www.iris.washington.edu)

2

شکل (۲): سازوکار کانونی زمین‌لرزه ۱۳/۶/۲۰۰۵ شمال شیلی ( برگرفته از سایت اینترنتی) (www.emsc-csem.org)