زمین‌لرزه ۱۵ اردیبهشت ۱۲۳۲ (۵ می ۱۸۵۳) شیراز

در سپیده‌دم ۴ می ۱۸۵۳، رشته‌ای از پیش‌لرزه‌ها موجب آسیب رساندن به شیراز شدند که به‌طور مدام بیش‌تر هم میشد. نخستین پیش‌لرزه مایه هراس و بیم شد و دومی، نیم ساعت بعد، محله گودعربان را ویران کرد. یک مسجد، بخشی از بازار و حدو د ۷۰ خانه فروریخت و باعث کشته شدن شماری از مردم شد. در همان حال، همه خانه‌های شهر آسیب دید. در برخی جاها خاک دچار روانگرایی شد و قنات‌ها ریزش کرد. لرزه‌ها در سراسر آن روز و صبح روز بعد ادامه یافت و در حدود یک ربع ساعت پیش از نیمروز، سومین پیش‌لرزه شدید آسیب‌های افزونتری را سبب شد و یکی از مناره‌های مسجد عباس فروریخت. آن‌گاه در نیمروز ۵ می، زلزله اصلی با بزرگا Mw=6.2 شهر را تقریباً به‌کلی ویران کرد. از مهم‌ترین ساختمان‌های همگانی، شاهچراغ، مدرسه خان، کلیسای ارمنی، مسجد عباس و ماره باقی‌مانده آن، بقایای شهر و نیز چند صد خانه فروریخت و سبب کشته شدن بسیاری از مردم در خود شهر و روستاهای پیرامون شیراز شد. مسجد نو، به‌جز ورودی سرپوشیده بزرگ رو به باختر آن، هشتی همجوار و شبستان تاریک، ویران شد. در درون گستره‌ای به شعاع ۱۲ کیلومتری شیراز همه سازه‌های ساخته آدمی ویران شد. لرزه سنگریزش‌هایی را در جاده‌ای که به اردکان می‌رود، به راه انداخت و در سوی جنوب خاورشهر سبب روانگرایی گسترده خاک شد. ۶ ساعت بعد، پس‌لرزه شدیدی بر میزان ویرانی و تلفات افزود. درمجموع، حدود ۹۰۰۰ تن کشته شدند و آسیب‌های بسیار زیادی به شهر رسید. حکومت بخشودگی مالیاتی به مدت ۵ سال اعطا کرد. مدتی که پس‌لرزه‌ها ادامه یافتند، چندان طولانی نبود.