در تاریخ ۱۸ آوریل چندین زمین‌لرزه مهم در تاریخ ایران و جهان به ثبت رسیده است؛ از جمله زمین‌لرزه‌های ۱۹۰۶م. سان‌فرانسیسکو، ۱۸۴۳م. خوی و ۱۹۱۱م. راور.

 

زمین‌لرزه ۱۸ آوریل ۱۹۰۶ (۲۹ فروردین ۱۲۸۵) سان‌فرانسیسکو

۱۱۰ سال پیش، در ساعت ۵:۱۲ بامداد (به‌وقت محلی) روز چهارشنبه ۱۸ آوریل سال ۱۹۰۶ میلادی (۲۹ فروردین ۱۲۸۵ خورشیدی)، زمین‌لرزه‌ای با بزرگای Mw=7.8 در سواحل شمال ایالت کالیفرنیا در ایالات متحده به وقوع پیوست. تکان شدید و قابل احساس زمین در سان‌فرانسیسکو حدود ۱ دقیقه به درازا کشید. زلزله ۱۹۰۶ سان‌فرانسیسکو و آتش‌سوزی متعاقب آن، حدود ۳۰۰۰ کشته و ۵۲۴ میلیون دلار خسارت مالی برجای گذاشت. خسارت ایجاد شده در شهر سان‌فرانسیسکو تنها ناشی از زمین‌لرزه حدود ۲۰ میلیون دلار و خارج از شهر، حدود ۴ میلیون دلار تخمین زده شد. زلزله به ساختمان‌ها و سازه‌ها در تمام نقاط شهر و حومه سان‌فرانسیسکو آسیب رساند که البته در بیش‌تر این مناطق، شدت آسیب در حد متوسط بود. در اثر این زلزله در سان‌فرانسیسکو، اکثر دودکش ساختمان‌ها واژگون شده و یا به‌طرز بدی شکسته شدند. در مناطق تجاری نیز پیاده‌روها کج شده و قوس و شکاف برداشتند. خانه‌هایی که به سبک متداول آن زمان از اسکلت چوبی و آجری ساخته شده بودند، به‌طور گسترده‌ای آسیب دیده یا ویران شدند؛ خطوط انتقال آب و فاضلاب شکسته و خطوط تراموا به صورت موجی شکل خم شدند. در مناطق واقع بر روی گسل سان‌آندریاس و نزدیکی آن، ساختمان‌ها به‌شدت تخریب شده و درختان بر روی زمین افتادند. جاده‌های عبوری از خط گسل نیز صعب العبور شده و خطوط لوله شکستند. یکی از خطوط لوله که آب را از دریاچه سان‌آندریاس به سان‌فرانسیسکو منتقل می‌کرد، شکسته شد و انتقال آب به شهر متوقف گردید و بدین‌ترتیب به‌دلیل نبود آب کافی برای کنترل و خاموش کردن آتش‌سوزی که بلافاصله پس از زلزله رخ داد، این آتش‌سوزی به سرعت در شهر پخش شد. زمین‌لرزه ۱۹۰۶ سان‌فرانسیسکو موجب ایجاد طولانی‌ترین گسیختگی گسله در ایالات متحده شد، به‌طوری‌که مقدار جابه‌جایی گسل سان‌آندریاس در فاصله‌ای به‌طول بیش از ۳۰۰ کیلومتر از سان خوان باتیستا تا پوینت آرنا -که در آن‌جا به دریا می‌رسد- مشاهده شد. جابه‌جایی دیگری نیز در  فاصله دورتر در شمال در شهر هومبولت نیز مشاهده شد که با فرض پیوسته بودن گسیختگی، طول کل گسیختگی گسل سان‌اندریاس در اثر رخداد زمین‌لرزه ۱۹۰۶ سان‌فرانسیسکو حدود ۴۳۰ کیلومتر بوده است. ضمن آن‌که بیشینه جابه‌جایی افقی برابر ۶٫۴ متر و در نزدیکی ایستگاه پوینت ریس در مارین کانتی رخ داد. در سایر مناطق، مقدار تغییر مکان نرده‌ها و جاده‌ها حدود ۳ تا ۴٫۵ متر بود. در نزدیکی پوینت آرنا، یک حصار مزرعه و یک ردیف از درختان تقریبا ۵ متر جابجا شدند. در ایستگاه رایت در سانتا کلارا نیز مقدار جابه‌جایی افقی برابر ۱٫۴ متر مشاهده شد و جابه‌جایی عمودی به اندازه ۰٫۹ متر در نزدیکی فورت راس در منطقه سونوما کانتی مشاهده شد. خرابی‌های شدید در منطقه‌ای به‌ فاصله بیش از ۶۰۰ کیلومتری اطراف کانون زلزله ادامه داشتند و مجموع مناطقی که زلزله را احساس کردند شامل کالیفرنیا و بخش‌هایی از غرب نوادا و جنوب اورگان بود. باتوجه به اثرات زمین‌شناسی، بیشینه شدت زلزله برابر با XI اما باتوجه به میزان خرابی ایجاد شده، بیشینه شدت برابر با IX برآورد شد. تجزیه و تحلیل جابجایی و کرنش حاصل از زلزله ۱۹۰۶ در پوسته اطراف گسل موجب شد تا در سال ۱۹۱۰، زلزله‌شناسی به‌نام هری فیلدینگ رید، نظریه بازگشت کشسان در حوزه گسل‌ها و مکانیزم چشمه زمین‌لرزه را مطرح کند که امروزه به‌عنوان مدل اصلی چرخه زلزله محسوب می‌شود (USGS).

زمین‌لرزه ۱۸ آوریل ۱۸۴۳ (۲۹ فروردین ۱۲۲۲) خوی

در ۱۸ آوریل ۱۸۴۳ میلادی، زمین‌لرزه ویرانگری در منطقه «خوی» حدود ۱۰۰۰ تن را کشت. در «خوی» و در همسایگی آن «تاجه‌کند»، حتی یک خانه نیز از آسیب در امان نماند و بسیاری از آن‌ها فروریخت. دامنه آسیب‌ها از سوی شمال این شهر تا ماکو و از سوی جنوب تا تاج‌الدین گسترش داشت. لرزه در تبریز به‌شدّت احساس شد اما در آن‌سوی ارس حس نشد. پس‌لرزه‌ها در سراسر منطقه و در تبریز تا ۵ دسامبر ۱۸۴۳ حس می‌شد.

زمین‌لرزه ۱۸ آوریل ۱۹۱۱ (۳۰ فروردین ۱۲۹۰) راور

به دنبال پیش‌لرزه‌ای نیرومند، زلزله ویرانگری  با بزرگای mb=6.7 و Ms=6.2 که شب‌هنگام ۳۰ فروردین ۱۲۹۰ (۱۸ آوریل ۱۹۱۱ میلادی) در دهستان «راور» روی داد، حدود ۷۰۰ تن را کشت. روستاهای کوچک «آبدرجان»، «مکی» و «ده لکرکوه» در ناحیه کم جمعیت خاور راور به کلی ویران شدند و تلفات بسیاری به بار آمد. تقریباً تمامی خانه‌های راور و آبادی‌های اطراف آن خراب شدند. در راور که در زمان زمین‌لرزه ۶۰۰ تن جمعیت داشت، چندین باب از کارگاه‌های فرش‌بافی و مسجد جامع فروریخت و ۵۰ نفر کشته شدند. راور به‌مدت درازی به حالت ویران باقی ماند و ساختمان‌های همگانی آن تنها ۳۰ سال بعد مجدداً ساخته شدند. زمین‌لرزه مذکور و پس‌لرزه‌های آن، سنگ‌ریزش‌های بسیاری را از سمت شمال خاوری لکرکوه به راه انداخت. این زلزله احتمالاً با گسلش به طول چند کیلومتر (روند ۱۶۰º) در باختر روستای آبدرجان همراه بوده است. در «کرمان»، «ده زوئیه» و «کوهبنان» این زلزله به نیرومندی احساس شد. به علاوه، لرزه مذکور در «بیرجند»، «نصرت آباد» و «دزدآب» نیز احساس شد. رویداد پس‌لرزه‌ها با فواصل طولانی به مدت چند سال ادامه یافت.

1911 Ravar