در ساعت ۱۲:۵۷:۲۸ دهم اسفند ۱۳۷۵ خورشیدی برابر با ساعت ۹:۲۷:۲۸ روز ۲۸ فوریه ۱۹۹۷ میلادی، زمینلرزهی آسیبرسانی به بزرگای Mw=6.1 در جنوب باختری بخش سرعین از توابع اردبیل روی داد و ۹۶۵ نفر کشته و بیش از ۲۰۰۰ نفر مجروح بر جای گذاشت. مختصات این زمینلرزه در ۴۸/۰۶ طول شرقی و ۳۸/۰۷ عرض شمالی و ژرفای کانونی آن حدود ۱۵ کیلومتر برآورد شده است. ارزیابی میزان انحراف چشمه از یک چشمه دو جفتی نشان میدهد که زمینلرزه اساساً زمینساختی بوده و سهم مولفههای همگن ناچیز است. از این رو به نظر نمیرسد که زمینلرزه در نتیجه فعالیتهای ماگماتیک در پوسته بالایی و فعالیت آتشفشانی کوه سبلان رخ داده باشد. مطالعات انجام شده در گستره کلانلرزهای دلالت بر آن دارند که گستره بیشترین شدت زمینلرزه در جنوب خاوری سبلان قرار داشته و بیشترین آسیبها به سه روستای «جوراب»، «گلستان» و «شیران» وارد شد. رشته پسلرزههای بزرگی که در خلال چند روز پس از تکان اصلی روی داد، بر دامنه خسارتها افزود و سبب فروریزش بناهایی گردید که به هنگام تکان اصلی خسارت دیده ولی هنوز پابرجا بودند. در اثر این زلزله، دو روستای جوراب و گلستان بهکلی فرو ریختند، شیران بهشدت خسارت دید و آسیبهای قابل توجهی به شهر سرعین وارد آمد. شدت زمینلرزه (و رشته پسلرزههای بزرگ دو روز بعد آن) در جوراب و گلستان و شیران VIII (در مقیاس MMI)، در اسلام آباد +VII و در شهر سرعین +VI و در نیر VI برآورد گردید. جنبش نیرومند زمین در خلال زمینلرزه ۱۰ اسفند ۱۳۷۵ اردبیل توسط ۲۵ ایستگاه شتابنگاری ثبت شده است که بیشینه شتاب تصحیح نشده برابر ۰٫۶۱۵g و مربوط به مؤلفه افقی ایستگاه کریق بوده است که در فاصله ۲۳ کیلومتری جنوب گستره بیشترین خسارت قرار داشت. مشاهدات صحرایی پس از وقوع این زمینلرزه نشان داد که شیب، ضخامت و نوع رسوبات تاثیر قابل ملاحظهای بر شدت تخریب داشته است. شیب کلی منطقه بین ۲ تا ۲۵ درجه متغیر بوده و اکثر نقاط صرفنظر از ناهمواریهای موضعی، شیب کمتر از ۵ درجه دارند. بدین سبب، پدیده زمینلغزش و سنگریزش در خلال زمینلرزه گسترش مهمی نداشته است. به هنگام رخداد زلزله ۱۰ اسفند ۱۳۷۵، خانههای روستایی اکثراً از مصالح نامناسب (نظیر گل) با کیفیت پایین ساخته شده بودند. این قبیل ساختمانها در مناطق نزدیک به رومرکز کاملاً تخریب شده و در مناطق دورتر دچار ترک خوردگیهای عمیق شده و ریزشهای موضعی آنها قابل مشاهده بوده است. اکثر خانههای مسکونی شهری و برخی از ساختمانهای روستایی جزء ساختمانهای بنایی آجری بوده که در آنها نکات فنی آییننامه زلزله رعایت شده بود. آسیبدیدگی این قبیل ساختمانها نسبت به خانههای گلی کمتر بوده است. تعداد معدودی ساختمانهای بنایی نیز در مناطق نزدیک رومرکز مشاهده شد که به دلیل رعایت پارهای از نکات فنی تنها دچار آسیبهای جزئی غیرسازهای شده بودند.
زمینلرزههای مهم دنیا در این روز:
تاریخ | زمان | Y | X | عمق | Mw | منطقه | مرجع |
۱۱۰۲/۲/۲۸ | ۱۸ | ۳۴٫۴۰ | ۶۲٫۲۰ | – | ۵٫۳ | Harat | Amb |
۱۱۰۲/۲/۲۸ | – | ۳۵٫۰۰ | ۶۲٫۱۰ | – | ۶٫۱ | – | NOAA |
۱۹۱۵/۲/۲۸ | ۱۸:۵۹:۱۲ | ۲۳٫۳۵۹ | ۱۲۳٫۴۹۲ | ۲۰ | ۷٫۳ | southwestern Ryukyu Islands, Japan | USGS |
۱۹۵۰/۲/۲۸ | ۱۰:۲۱:۰۰ | ۴۵٫۸۸۲ | ۱۴۳٫۴۹۱ | ۳۲۹ | ۷٫۷ | Hokkaido, Japan region | USGS |
۱۹۶۹/۲/۲۸ | ۲:۴۰:۳۲ | ۳۶٫۰۳۳ | -۱۰٫۶۱۳ | ۱۰ | ۷٫۸ | Azores-Cape St. Vincent Ridge | USGS |
۱۹۹۷/۲/۲۸ | ۱۲:۵۷:۱۸ | ۳۸٫۰۷۵ | ۴۸٫۰۵ | ۱۰ | ۶٫۱ | Golestan-Ardebil | NEIC |
۲۰۰۶/۲/۲۸ | ۷:۳۱:۳ | ۲۸٫۱۸ | ۵۶٫۷۶ | ۱۸ | ۵٫۹ | – | IIEES |