زمین‌لرزه ۲۴ آذر ۱۱۵۷ ( ۱۵ دسامبر ۱۷۷۸) کاشان

درست پیش از سپیده‌ دم سه‌شنبه ۲۴ آذر ۱۱۵۷ خورشیدی (۱۵ دسامبر ۱۷۷۸ میلادی)، زمین‌لرزه ویرانگری با بزرگا Ms=6.2 و مختصات رومرکزی ۳۴N و ۵۱٫۳E در زاگرس، پیرامون کناره باختری کویر روی داد. این زمین‌لرزه به شدت در منطقه ری، قم و اصفهان احساس شد و شدت آن شدت رومرکزی آن Io=VIII تخمین زده می‌شود. ویرانی در منطقه کاشان متمرکز بود که بیش از ۸۰۰۰ تن کشته شدند. در کاشان تقریباً همه خانه‌ها ویران شد و ساختمان‌های اصلی و دژها و استحکامات آن زمان نیز کاملاً ویران شدند. شهر چنان به‌شدت آسیب دیده بود، به‌طوری که اگر فرمانروا، کریم خان زند، بیدرنگ بازسازی را سامان نداده بود، بازماندگان به‌جای دیگری نقل مکان می‌کردند.

دامنه آسیب‌ها از سوی شمال تا روستای سن‌سن واقع در شمال کاشان و از سوی جنوب تا قهرود کشیده شده بود و به منابع تامین آب منطقه آسیب رسانده بود. به‌دنبال این زمین‌لرزه، بیماری وبا شیوع یافت و بر تعداد قربانیان افزود. تا یک ماه پس از رخداد، هر روز دو یا سه پسلرزه روی می‌داد. این زمین‌لرزه آسیب‌های شدیدی به بازار و مسجد جامع رساند که به‌همراه دیگر ساختمان‌های همگانی در طول پنج یا شش سال پس از رویداد به‌وسیله عبدالرزاق‌خان تعمیر و بازسازی شد. گواهی در دست نیست که در کاشان مناره‌های مسجد جامع و مناره‌های زین‌الدّین که در زمان سلجوقبان ساخته شده یود، هیچ‌گونه آسیبی دیده باشند (امبرسیز و ملویل، ۱۹۸۲).

tarikh-zaminlarzeh-ha-Agah-Pub_Page_174

سایر زمین‌لرزه‌های مهم دنیا در این روز:

تاریخ زمان Y X عمق Mw منطقه مرجع
۱۹۳۴/۱۲/۱۵ ۱:۵۷:۴۲ ۳۱٫۲۵ ۸۹٫۱۶۲ ۱۵ ۷٫۲ western Xizang USGS
۱۹۶۳/۱۲/۱۵ ۱۹:۳۴:۴۷ -۴٫۸۱۳ ۱۰۸٫۰۴۵ ۶۶۱٫۵ ۷ Java Sea USGS
۱۹۸۹/۱۲/۱۵ ۱۸:۴۳:۴۵ ۸٫۳۳۷ ۱۲۶٫۷۲۹ ۲۴٫۴ ۷٫۶ Mindanao, Philippines USGS