تعیین ساختار پوسته فوقانی در زاگرس شرقی (ایران) به روش توموگرافی/محمدی پورزهرا

نصب شبکه ی لرزه نگاری موقت با ۳۲ لرزه نگار سه مولفه ای توسط پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله (IIEES) و ثبت رویدادها به مدت حدود سه ماه و نیم در فاصله ی زمانی ۹ اسفند ۱۳۸۴ تا ۲۵ خرداد ۱۳۸۵، در منطقه ی شمال بندر عباس واقع در استان هرمزگان، شرایط را جهت مطالعه ی سه بعدی ساختار سرعتی پوسته فوقانی به روش توموگرافی زمین لرزه های محلی، در شرقی ترین بخش زاگرس فراهم آورد. رشته کوه زاگرس یکی از مناطق جبران کننده ی کوتاه شدگی پوسته ی ایران در اثر همگرایی صفحه ی عربی و اوراسیا است و شرقی ترین بخش آن از مناطقی است که لرزه خیزی بالایی از خود نشان می دهد.

در این مطالعه از زمان های سیر امواج P و S رویدادهایی که حداقل توسط ۵ ایستگاه لرزه نگاری ثبت شده و دارای گپ آزیموتی ایستگاهی کمتر از ۱۸۰ درجه هستند، استفاده شده است. پردازش این داده ها با استفاده از روش توموگرافی زلزله های محلی، منجر به تعیین مدل سرعتی گستره مورد مطالعه گردید. جهت اطمینان از نتیجه ی به دست آمده،  سه آزمایش مختلف شامل : آزمایش های مصنوعی صفحه شطرنجی و نوارهای مورب، و آزمایش برگردان سه بعدی با استفاده از دو دسته داده ی مجزای فرد و زوج،  بر روی مدل سرعتی انجام گرفت.

مدل های سرعتی بدست آمده بر اساس برگردان سه بعدی فاز P،  بیانگر وجود رو راندگی بخش های واقع در شمال شرق بر روی نواحی جنوب غرب در این منطقه می باشند. این رو راندگی، منجر به بالا آمدن بخش های زیرین پوسته درمناطق شمالی که سرعت بیشتری دارند، بر روی نواحی جنوبی شده است. ناحیه ی پرسرعت در بخش شمال شرق گسل MZRF در تمامی مقاطع به وضوح قابل رویت است. افزایش تدریجی عمق کانونی زلزله ها از جنوب غرب به شمال شرق و همچنین تجمع پسلرزه ها در منتهی الیه شمال شرق نیز مشاهده می شود که به حرکت همین تراست کم شیب مرتبط است. همچنین در بخش شرقی منطقه ی مورد مطالعه، ناحیه ی کم سرعتی مشاهده می شود که می تواند با زون گسلی زندان- میناب- پالامی در ارتباط باشد. مدل های سرعتی بدست آمده بر اساس برگردان سه بعدی فاز S، علی رغم دقت کمتر بعلت دشواری قرائت زمان رسید امواج ثانویه، همخوانی بسیار خوبی را  با نتایج حاصل از برگردان سه بعدی فاز P نشان می دهند.