مطالعه ساختار سرعتی پوسته در البرز غربی به روش برگردان همزمان تابع انتقال گیرنده و امواج سطحی/موسویان سمیرا

آگاهی از ساختار سرعتی پوسته و عمق موهو، در یک منطقه فعال از نظر لرزه خیزی چون زون البرز واقع در شمال ایران، فاکتور مهم و مؤثری در مکان یابی دقیق زمین لرزه های آن منطقه، نسبت دادن لرزه خیزی به گسل های فعال و نهایتا بهبود نتایج تحلیل خطر زمین لرزه می باشد. اگرچه پژوهش های معتبر متعددی در راستای تخمین عمق موهو در البرز مرکزی صورت گرفته است، اما درالبرز غربی که به دلیل رخداد زمین لرزه سال ‎۱۳۶۹ رودبار-طارم با بزرگی ۷٫۳=Ms اهمیت فراوانی دارد، هنوز تخمین دقیقی از ساختار و ضخامت پوسته در دست نیست. در تحقیق حاضر تلاش بر این است تا با استفاده از داده های مربوط به زمین لرزه های دور ثبت شده در سه ایستگاه قزوین، زنجان و رودبار واقع در زون البرز غربی، ضخامت و در صورت امکان ساختار سرعتی پوسته در این زون به روش برگردان همزمان توابع انتقال گیرنده و اطلاعات پاشندگی سرعت گروه امواج ریلی تعیین گردد. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که ضخامت پوسته در زیر ایستگاه رودبار ۳۶ (‎۳ ) کیلومتر می باشد. یک لایه رسوبی کم سرعت با ضخامت حدود ‎۴ کیلومتر و یک سطح ناپیوستگی عمق ‎۱۲ کیلومتری قابل تشخیص است. در زیر ایستگاه زنجان، عمق موهو بین ‎۳۸ تا ‎۴۲ کیلومتر متغیر می باشد. لایه ای کم سرعت مشابه با ایستگاه زنجان و یک ناپیوستگی درون پوسته ای در عمق ‎۱۵ کیلومتری در زیر این ایستگاه مشاهده می شود. در حرکت به سمت شرق، در زیر ایستگاه قزوین، ضخامت پوسته تا ‎۵۲ کیلومتر افزایش می یابد که در واقع به نتایج بدست آمده در البرز مرکزی نزدیک می شود. نتایج فوق کماکان بر نبود هرگونه ریشه در زیر زون البرز غربی دلالت دارند و نشان می دهند که این منطقه در تعادل ایزوستازی نمی باشند و ارتفاعات موجود با عاملی بجز ریشه، قابل توجیه هستند.