پژوهشنامه زمستان ۱۳۸۰

بررسی جنبش نیرومند زمین و داده‌های شتابنگاری در زمین‌لرزه ۲۰ اردیبهشت ۱۳۷۶ اردکول (قائن) با بزرگای Mw=7.2

مهدی زارع

زمین‌لرزه ۲۰ اردیبهشت ۱۳۷۶ (۱۰ مه ۱۹۹۷) با بزرگای Mw=7.2 ، (NEIC, Ms=7.3, mb=6.4) و گسیختگی گسل زمین‌لرزه سطحی با طول بیش از ۸۰ کیلومتر گزارش گردید. این زلزله به ثبت داده‌های شتابنگاری در ۲۸ ایستگاه در خاور کشور منجر شد. در این مقاله داده‌های مربوط به ۱۳ ایستگاه که لرزه اصلی در آنها نگاشته شده و یک ایستگاه که پس لرزه در آن ثبت شده، مطالعه شده است. به منظور بررسی داده‌های شتابنگاری، ابتد این داده‌ها (با برآورد نسبت طیفی سیگنال به نوفه) پردازش و سپس با توجه به ویژگیهای بیشینه جنبش (شتاب) و محتوای فرکانسی (بر اساس طیف فوریه شتاب چشمه)، کاهندگی جنبش زمین در این زلزله بررسی شده است. رده بندی ساختگاه بر اساس طیفهای تشدید H/V و برآورد بزرگای Mw برای داده‌های با بهترین کیفیت انجام شده است. این مطالعه نشان داد که توزیع بیشینه شتاب در زلزله مذکور از مدل کاهندگی بیشینه شتاب در ایران پیروی کرده است. علاوه بر آن، کاهندگی فرکانس گوشه (fc)و فرکانس بیشینه (fmax) با فاصله رومرکزی نیز بررسی و نشان داده شده است. لازم به یادآوری است که با توجه به عدم ثبت داده‌ها در نزدیکتر از فاصله کانونی ۶۸ کیلومتر، بیشینه شتاب در این زلزله ۱۱۸ سانتیمتر بر مجذور ثانیه مربوط به یکی از مؤلفه‌های افقی نگاشته شده در سنگان، در فاصله کانونی یاد شده بوده است.

متن کامل