پژوهشنامه تابستان ۹۵


مطالعه‌ی ارزیابی آسیب‌پذیری لرزه‌ای ساختمان‌های متداول شهری به روش آریا

مطالعه‌ی موردی: قسمتی از شهرستان کازرون

یاسر آریان­پور (نویسنده مسئول)، گروه مهندسی عمران، موسسه آموزش عالی لیان، بوشهر، ایران،

محمدرضا احسان‌دوست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کازرون، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، کازرون، ایران

زلزله به‌عنوان یک پدیده‌ی طبیعی ویرانگر است که هر ساله قسمتی از زمین را می‌لرزاند و خرابی به بار می‌آورد. جهت کاهش این خسارت، احداث ساختمان‌های مقاوم در برابر زلزله و مقاوم‌سازی ساختمان‌های موجود ضروری است. گستردگی ساختمان‌های آجری به‌عنوان مسکن بیش از سی درصد مردم جهان بر کسی پوشیده نیست. بخش‌های عمده‌ای از ساختمان‌های موجود در کشور ایران به‌ویژه در شهرهای متوسط و کوچک را ساختمان‌های مصالح بنایی یعنی ساختمان‌هایی که با آجر، بلوک سیمانی و یا سنگ ساخته می‌شوند تشکیل می‌دهد. هدف از مقاله‌ی حاضر شناخت وضعیت موجود گونه‌های مختلف ساختمان متداول در محله‌های فخاران، بولیوار و آهنگران در شهرستان کازرون و ارزیابی آسیب‌پذیری آنها در برابر سطوح مختلف زلزله است. این کار با ارزیابی ۹۰ ساختمان موجود در این مناطق که به‌صورت تصادفی انتخاب شد صورت می‌پذیرد. برای این منظور از بین روش‌های مختلف ارزیابی کمّی و کیفی، روش ارزیابی کیفی آسیب‌پذیری آریا انتخاب و با جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز هر ساختمان انتخابی، آسیب‌پذیری آن محاسبه شد و وضعیت آن در یکی از چهار گروه خسارت کم، قابل‌استفاده؛ خسارت متوسط، تعمیر الزامی؛ خسارت زیاد، بازسازی الزامی؛ و خسارت خیلی زیاد، خرابی و ریزش ساختمان طبقه‌بندی شد. نتایج نشان می‌دهد که آسیب‌پذیری ساختمان‌ها در برابر زلزله‌های طرح بسیار زیاد بوده (حدود ۸۰%) و برای ساختمان‌های بنایی نگران کننده است.