بخش آموزش همگانی پژوهشگاه از ابتدای تأسیس به امر آموزش کودکان و نوجوانان همت گماشته است و در این راه از ابزارها و روشهای متنوع چون تهیه نوار شعر و قصه زلزله و ایمنی، بروشور، فیلم آموزشی، دستورالعمل، کتاب و… بهره جسته است. از جمله روشهای آموزشی برگزاری تمرین زلزله و ایمنی در مهدهای کودک است. این تمرین از سال ۱۳۷۹ با سه مهدکودک آموزش و پرورش شهر تهران آغاز شد. به دنبال آن در سالهای۸۰ و۸۵ تفاهم نامه ای ما بین پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله و دفتر امور کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی کل کشور منعقد گردید که طی آن تا سال ۱۳۸۶ هفت دوره تمرین در مهدهای کودک تحت پوشش سازمان بهزیستی اجرا گردید. این تمرین در سال ۱۳۸۷به مهدهای کودک ۱۰ استان و در سال ۱۳۸۹و۱۳۸۸به مهدهای سراسر کشور گسترش یافته است.
تمرین در دو برنامه کاملا مجزا انجام می‌شود:
- اجرای برنامه در مهدهای کـودک: این برنامه با هدف آموزش تمرین پناهگیری به کودکان هنگام وقوع زلزله وآموزش مربیان جهت هدایت و نگهداری از کودکان بعد از زلـزله تا زمان تحویل به اولیاء آنها صورت می گیرد.
- اجرای برنامه در پارکها: در این برنامه مجموعه‌ای از مهدهای کـودک نمونه هر شهر یا استان در یکی از پارکها اقدام به انجام برنامه‌های ویژه برای ترویج فرهنگ ایمنی می‌نمایند. این بـرنامه‌ها شامل راهپیمایی کـودکان، اجـرای نمایش، سرود، بـرگزاری نمایشگاه‌های جانبی و … می‌باشد.
مواد و تولیدات آموزشی در راستای برگزاری تمرین زلزله و ایمنی
کتاب راهنمای تدریس مفهوم زلزله و ایمنی کتاب راهنمای تدریس مفهوم زلزله و ایمنی ویژه مربیان مهدهای کودک نوشته شده است و با ارائه روشهای کاربردی در مورد زلزله و ایمنی امر آموزش را تسهیل می‌نماید. این کتاب در سال ۸۶ به زبان انگلیسی نیز ترجمه و توسط پژوهشگاه منتشر شده است. نوار شعر و قصه زلزله و ایمنی از آنجایی که یکی از بهترین روشهای آموزش کودکان از طریق تلفیق شعر، موسیقی و داستان است، با این رویکرد مطالب مربوط به ایمنی و انجام عکس العمل های مناسب در قالب یک نوار موسیقی با اشعاری کودکانه برای کودکان تدوین شد. در این نوار علاوه بر شعر، قصه ای ساده نیز در مورد ساختمان و لایه های درونی زمین با مفاهیمی عینی و ملموس برای کودکان بیان شده است. تهیه دستورالعمل به منظور اجرای هماهنگی تمرین مهدهای کودک هر ساله دستورالعمل اجرایی توسط پژوهشگاه تهیه و از طرف دفتر امور کودکان سازمان بهزیستی کشور به به تمام مهدها ارسال می‌گردد. در این دستورالعمل فعالیت‌های لازم برای اجرای تمرین زلزله و ایمنی و دیگر مطالب آموزشی آورده شده است. با کمک این دستورالعمل مربیان و اولیاء مهد می‌توانند نحوه اجرای تمرین را فرا گیرند.
دستورالعمل
جهت دریافت دستورالعمل اینجا را کلیک کنید.
شعر و قصه زلزله
جهت دریافت شعر و قصه زلزله اینجا را کلیک کنید.
پیامهای ایمنی در برابر زلزله
- کشور عزیز ما یکی از نواحی لرزه خیز دنیاست. با رعایت نکات ایمنی همواره در برابر وقوع این پدیده طبیعی آماده باشیم؛
- زلزله بلا نیست، پدیده طبیعی است که بی توجهی و عدم آمادگی ما از آن بلا می سازد؛
- بیاموزیم که چگونه با زمین لرزه زندگی کنیم؛
- با رعایت نکات ایمنی، نتایج نامطلوب ناشی از وقوع زلزله را در جامعه کاهش دهیم؛
- ایمن سازی خانه در برابر وقوع زلزله نیاز به همکاری و آمادگی تمام افراد خانواده دارد؛
- سرعت عمل و پناهگیری مناسب به هنگام وقوع زلزله، ایمنی شما را افزایش می دهد؛
- به کودکان نحوه ایمن زیستن در مناطق زلزله خیز را بیاموزیم؛
- به ما نحوه ایمن زیستن در مناطق زلزله خیز را بیاموزید؛
- کودکان خود را پیش از وقوع زلزله با اماکن مناسب و نحوه صحیح پناه گیری هنگام وقوع زلزله آشنا کنیم؛
- افراد خانواده خود را تشویق کنید تا نکات ایمنی در برابر وقوع زلزله را مورد توجه و عمل قرار دهند؛
- آیا خانه هایمان در برابر زلزله مقاوم هستند؟
- هنگام وقوع زلزله از پنجره ها و قفسه های بلند دور شوید؛
- هنگام وقوع زلزله زیر میز بروید و پایه های آن را محکم بگیرید؛
- محل استراحت و نشستن خود را جایی دور از پنجره و لوازم قابل سقوط قرار دهید؛
- ساختمان مقاوم، ایمنی شما را در برابر وقوع زلزله افزایش می دهد؛
- ما کودکان در ساخت و ساز خانه هایمان نقشی نداشته ایم اما در زمان زلزله بیشتر از بزرگترها در اثر خرابی خانه هایمان آسیب می بینیم.
