در تاریخ ۲۷ دی، سه زمینلرزه مهم در تاریخ زمینلرزههای ایران و جهان ثبت شده است که شامل زمینلرزه ۱۸۹۵م. قوچان ایران، ۱۹۹۴ م. نورثریج آمریکا و ۱۹۹۵ کوبه ژاپن میباشد
زمین لرزه ۲۷ دی ۱۲۷۳ (۱۷ ژانویه ۱۸۹۵) قوچان
در ساعت ۱۱:۳۰ نیمروز ۲۷ دی ۱۲۷۳ (۱۷ ژانویه ۱۸۹۵)، زمینلرزهای با بزرگای ۶٫۸=Ms قوچان و شماری از روستاها را در دره اترک علیا بهکلی ویران کرد و حدود ۱۰۰۰ نفر را کشت. این زمینلرزه که به دنبال آن تا صبح روز بعد لرزههای پایان ناپذیری میآمد، امامزاده سلطان ابراهیم را که پس از زمینلرزه ۱۸۹۳ تعمیر شده بود بهکلی ویران کرد و یکی از افراد ساکن آن را کشت. گرمابههای عمومی، بازار، گمرکخانه، اقامتگاه حاکم و ادارههای پست و تلگراف ویران شد و تلفاتی بر جای گذاشت. به جز چند کلبهی کوچک، تقریباً همهی خانهها و حتی آنهایی که پس از زلزلهی ۱۲۷۲ ه. ش (۱۸۹۳ م ) با چوب و سقفهای سبک دگرباره ساخته شده بودند، ویران گشت. بههرحال بهدلیل سبکی مصالح ساختمانی و نیز احتمالاً بهدلیل پیشلرزههایی که به مردم هشدار داده بود، شمار جانباختگان در قوچان بسی کمتر از حد موردانتظار بود و در مجموع حدود ۷۷۰ تن جان خود را از دست دادند. زمینلرزه ۵ روستا را در دره اترک و ۴ روستای دیگر را در کوه محمدبگ، که همه آنها پیشاپیش در اثر زمینلرزه ۱۸۹۳ میلادی بهسختی آسیب دیده بودند، ویران کرد. درمجموع، حدود ۳۰ روستا ویران شد و یا آسیب دید و در آنها چند صد نفر جان خود را از دست دادند. این زمینلرزه، قناتها را در قوچان ویران کرد و سیمهای تلگراف را در طول چندین کیلومتر فرو انداخت. فروریزش زمین و لغزش کنارههای اترک به طول بیش از ۵ کیلومتر در امتداد اترک گسترده بود. سنگریزشهایی از کوهستان در مناطق کلوخی و کتلر نیز گزارش شد اما گواهی در دست نیست که این زمینلرزه با گسلش همراه بوده باشد. زمینلرزه ۱۸۹۵ قوچان تا شاهرود و بیرجند حس شد و رشته نسبتاً کوتاهی از پسلرزهها به دنبال آمد که حدود یک ماه به درازا کشید و نیرومندترین آنها در ۲۲ ژانویه آسیبهایی به جعفرآباد رساند. بهدنبال رخداد زلزله ۱۸۹۵، عدهی کمی حدود ۸۰۰۰ نفر که در قوچان مانده بودند، شهر ویران شده را تخلیه کرده و به محل قوچان جدید مهاجرت کردند و عدهای هم در روستاها و شهرهای دور دست پراکنده شدند. بنابراین، پس از این زمینلرزه، شهر قدیم قوچان متروک و شهر در محل فعلی بنا شد. امروز شهر قدیم قوچان در ۱۱ کیلومتری غرب شهر جدید قرار گرفته است.
زمین لرزه ۲۷ دی ۱۳۷۲ (۱۷ ژانویه ۱۹۹۴) نورثریج آمریکا
در ساعت ۴:۳۱ به وقت محلی (۱۲:۳۰:۵۵ به وقت UTC) صبح روز دوشنبه ۲۷ دی ۱۳۷۲ (۱۷ ژانویه ۱۹۹۴)، زمینلرزه نورثریج با بزرگای گشتاوری Mw=6.7 و عمق کانونی ۱۹ کیلومتر، منطقه دره سان فرناندو در کالیفرنیای جنوبی را به لرزه در آورد. کانون این زلزله در ۳۲ کیلومتری شمال غربی لس آنجلس و در راستای یک گسل راندگی کور واقع بود و گسلش سطحی کمی بههمراه داشت. بیشینه شتاب ثبت شده حدود ۱٫۸g و مربوط به ایستگاه شتابنگاری تارزانا واقع در ۷ کیلومتری جنوب رومرکز زلزله بوده است. در اثر زلزله ۱۹۹۴ نورثریج، حداکثر میزان بالاافتادگی (uplift) زمین حدود ۱۵ سانتیمتر در کوههای سانتا سوزانا ایجاد شد و تعداد زیادی زمینلغزش و سنگافت در مناطق کوهستانی رخ داد که منجر به مسدود کردن برخی از جاده ها گردید. بهعلاوه، چندین ترک سطحی زمین در گرانادا هیلز و در پوتررو کانیون و پدیده روانگرایی در سیمی ولی و در برخی دیگر از نقاط منطقه لوس آنجلس مشاهده شد. این زمینلرزه در نزدیکی پهنه پرجمعیتی رخ داد و ۵۷ کشته، بیش از ۵۰۰۰ زخمی و ۲۰۰۰۰ بیخانمان برجای گذاشت. این رخداد آسیبهای سازهای شامل فروپاشی جزئی یا کامل ساختمانها را بههمراه داشت، بهطوری که بیش از ۴۰۰۰۰ ساختمان در لسآنجلس، ونتورا، اورنج کانتی و سان برناردینو دچار صدمه شد. زلزله ۱۹۹۴ نورثریج، گرانترین فاجعه زمین لرزه در تاریخ ایالات متحده به شمار میرود، بهطوری که خسارتی بالغ بر ۲۰ میلیارد دلار به بار آورد و بدینترتیب توجه پژوهشهای علمی و مهندسی را به خود معطوف کرد. شدیدترین آسیب در دره سان فرناندو رخ داد و حداکثر شدت زلزله (IX) در نزدیکی نورتریج و در شرمن اوکس مشاهده شد. همچنین شدت کمتر اما قابلتوجهی در فیلمور، گلندیل، سانتا کلاریتا، سانتا مونیکا، سیمی ولی و در غرب و مرکز لس آنجلس ایجاد شد. بهعلاوه، این زلزله با آتشسوزی گستردهای همراه بود که بر میزان خسارات وارده افزود.
زمین لرزه ۲۷ دی ۱۳۷۳ (۱۷ ژانویه ۱۹۹۵) کوبه ژاپن
درست صد سال بعد از رخداد زلزله ۱۸۹۵ قوچان و یکسال بعد از رخداد زلزله ۱۹۹۴ نورثریج آمریکا، در ساعت ۰۵:۴۶:۵۳ به وقت محلی (۲۰:۴۶:۵۳ به وقت UTC) 17 ژانویه ۱۹۹۵، زمینلرزه کوبه-هانشین با بزرگای گشتاوری Mw=6.9 و عمق کانونی ۲۲ کیلومتر در ژاپن بهوقوع پیوست. این زمینلرزه موجب مرگ ۵۵۰۲ نفر و زخمی شدن ۳۶۸۹۶ نفر و آسیب گسترده با شدت VII در مقیاس JMA به منطقه کوبه و جزیره آواجی ژاپن شد. بیش از ۹۰ درصد از تلفات در طول سواحل جنوبی هونشو بین کوبه و نیشینومیا رخ داد و دست کم ۲۸ نفر توسط یک زمینلغزش در نیشینومیا کشته شدند. در اثر زلزله ۱۹۹۵ کوبه، بیش از ۲۰۰۰۰۰ ساختمان خسارت دیده و یا بهطور کامل تخریب شدند و بنابراین حدود ۳۱۰۰۰۰ نفر از مردم خانههای خسارت دیده خود را ترک و در پناهگاههای موقت ساکن شدند. در منطقه رومرکزی این زلزله، آتشسوزیهای متعدد و شکستن لولههای اصلی انتقال گاز و آب و قطع برق رخ داد و منجر به خسارات سنگینی شد. گسلش سطحی راستگرد بهطول ۹ کیلومتر و با جابجایی افقی ۱٫۲ تا ۱٫۵ متر در بخش شمال جزیره آواجی مشاهده شد و روانگرایی نیز در منطقه رومرکزی رخ داد. شدت این زمینلرزه در امتداد یک نوار ساحلی از بخش سوما در کوبه تا نیشینومیا و در منطقه ایچینومیا در جزیره آواجی حدود VII، در هیکونه، کیوتو، تویوکا و ایواکونی حدود V و در نارا، اوکایاما، اوزاکا و واکایاما حدود IV در مقیاس JMA گزارش شده است.
سایر زمینلرزههای مهم دنیا در این روز:
تاریخ | زمان | Y | X | عمق | Mw | منطقه | مرجع |
۱۸۶۴/۱/۱۷ | ۳۰٫۶۰ | ۵۷٫۰۰ | ۶٫۰ | Kerman | Amb | ||
۱۸۹۵/۱/۱۷ | ۳۷٫۱۰ | ۵۸٫۴۰ | ۶٫۸ | Quchan | Amb | ||
۱۹۲۲/۱/۱۷ | ۳:۵۰:۲۸ | -۳٫۰۲۵ | -۷۱٫۳۹۸ | ۴۷۵ | ۷٫۹ | northern Peru | USGS |
۱۹۴۰/۱/۱۷ | ۱:۱۴:۵۶ | ۱۷٫۱۲۱ | ۱۴۸٫۰۴۴ | ۱۵ | ۷٫۵ | Mariana Islands region | USGS |
۱۹۸۳/۱/۱۷ | ۱۲:۴۱:۳۰ | ۳۸٫۰۲۶ | ۲۰٫۲۲۸ | ۱۴٫۳ | ۷ | Greece | USGS |