یک سال پیش در چنین روزی، در ۵ اردیبهشت ۱۳۹۴ برابر با ۲۵ آوریل ۲۰۱۵ میلادی، زمینلرزه شدیدی در منطقه گورخا در کشور نپال به وقوع پیوست. بزرگای این زلزله Mw=7.8، ژرفای آن ۱۵ کیلومتر و کانون آن در ناحیهای کوهستانی در شمال شهر گورخا (Gorkha)، در نزدیکی مرز چین و در ۷۵ کیلومتری شمال غرب کاتماندو قرار داشت، ولی اکثر پسلرزههای این زمینلرزه بزرگ بهسوی جنوب شرق و شهر کاتماندو ثبت شد و همچنین بیشتر خرابیها در محدوده کاتماندو دیده شد. ازایننظر و با توجه به توزیع پسلرزهها و همچنین توزیع میزان خرابیها، میتوان برآورد کرد توسعه جبهه گسیختگی زلزله بهسوی جنوب شرق و در راستای گسل مسبب (احتمالاً راندگی مرکزی اصلی) رخ داده است. بدین ترتیب، رخداد پسلرزه ۱۲ مه ۲۰۱۵ با بزرگای Mw=7.3 در منتهیالیه جنوب شرق پهنه رومرکزی مهلرزهای نیز توجیهپذیر بهنظر میرسد. در اثر زلزله ۵ اردیبهشت ۱۳۹۴ نپال، حدود ۹ هزار نفر کشته و ۲۲ هزار نفر مجروح شدند و تلفات و خساراتی از چین (تبت)، هند، بنگلادش و بوتان در آسیا گزارش شد. روستاهای تخریبشده اصلی در نپال شامل روستاهای لاپراک و سورمانی در شهرستان گورخا و همچنین روستای لانگتانگ در ۶۰ کیلومتری کاتماندو، که با حدود ۴۰۰ نفر ساکن کاملا نابود شد، بوده است. قابل ذکر است که زلزله نپال در ساعت ۱۱:۵۶ صبح روز شنبه (که در نپال تعطیلی آخر هفته است)، رخ داد. همین موضوع موجب شد تلفات انسانی زلزله مزبور، محدود شود. بهنوعی میتوان گفت این شانس اهالی و ساکنان نپال در لحظه رخداد زلزله بوده است که زلزله در این ساعت که مردم خواب نبودند و بسیاری در فضای آزاد بودند و ضمنا مدارس هم تعطیل بودند، رخ داده است وگرنه تلفات انسانی بسیار بیش از آن چیزی میشد که رخ داد. (اگر این زلزله در ساعت مثلا دو بامداد یا ۱۰ صبح در یک روز کاری مثلا دوشنبه یا سهشنبه اتفاق میافتاد، در آن صورت سناریوی رخداد کاملا متفاوت میبود). براساس بازدیدهای میدانی به عمل آمده در شهر کاتماندو، توزیع بیشتر خرابیها در بخش مرکزی و غربی شهر و در مجاورت پادگانه آبرفتی رودخانه بیشنوماتی دیده میشد که دلیلش احتمالاً تشدید امواج لرزهای زلزله و مرتبط با وجود رسوبهای دریاچهای ریزدانه و ضخیم لایه و سطح آب زیرزمینی بوده است که در حدود سهمتری از سطح زمین قرار دارند. شدت این زلزله (که براساس سنجش میزان خرابیها در هر محل است)، در این شهر بین VI تا VII در مقیاس EMS98 برآورد شده است. در محدوده فرهنگی و تاریخیِ ثبتِ جهانیشده میدان دوربار شهر کاتماندو که ۴۳ بنا و یادمان تاریخی و فرهنگی در آن وجود داشته، غیراز یک نماد (مجسمه تاریخی) بقیه در اثر این زلزله یا بهطور کامل ویران شدند یا آسیب شدیدی دیدند؛ ازجمله برج تاریخی ۹طبقه ۱۸۳ساله سونداهارا که کاملا تخریب شد. بهعلاوه، حدود ۲۳ هزار ساختمان دولتی یا تخریب شده (حدود ۱۰هزار) یا آسیب نیز جدی دیدند (حدود ۱۳هزار). در زمینلرزه نپال بهدلیل قطعشدن ارتباطات در لحظات اول، یک ساعت طول کشید تا اولین پیامها و درخواست کمک از کانون زمینلرزه به کاتماندو منتقل شود و اولین محمولههای کمک به پهنه کانونی، براساس اظهارات یکی از اعضای شورای شهر گورخا بازار، حدود چهارساعت بعد از رخداد زمینلرزه، در شهر و محدوده روستاهای اطراف گورخا دریافت شد. پس از وقوع این زلزله، غذای گرم و داروهای اولیه توسط سازمانهای خیریه و مردمنهاد داخلی و بینالمللی، روزانه بین مردم آسیبدیده کاتماندو توزیع میشد. حدود یکچهارم از زلزلهزدگان در زلزله گورخا نپال در دو هفته اول از امکاناتی مانند آب آشامیدنی سالم، غذای گرم و داروهای اولیه برخوردار شدند. برق نیز در کاتماندو در روز، چندین بار قطع میشد ولی در اکثر ساعات روز، برق با استفاده از ژنراتورهای برق اضطراری فراهم بوده است. بهمنظور تامین آب آشامیدنی برای مردم شهر کاتماندو پس از زلزله، از سوی کشور آلمان یک سامانه تصفیه آب در محل سازمان آب کاتماندو برقرار شد و ۱۰ هزار لیتر در ساعت، آب تصفیهشده از این طریق برای استفاده مردم در دسترس قرار داشت. میزان خسارت واردشده و بودجه مورد نیاز برای بازسازی، حدود ۱۰ تا ۱۵میلیارد دلار برآورد میشود که این میزان برای اقتصادی که تولید ناخالص داخلی آن حدود ۲۰میلیار دلار است، بسیار سنگین است. زمینلرزه ۲۰۱۵ نپال، نمادی از وضعیت آسیبپذیری و تابآوری در مناطق پرجمعیت در کشورهای جهان سوم و توسعهنیافته و درحالِتوسعه، در مقابل سوانح طبیعی، بهویژه زمینلرزه، در سده بیستویکم است.