در ساعت ۵:۵۵:۲۱ (به وقت محلی) روز ۴ اسفند ماه ۱۳۸۳ برابر با ساعت ۲:۲۵:۲۱ به وقت GMT، زمین‌لرزه‌ای به بزرگای ۶/۵=Ms و ۶/۵=Mw در شرق شهر زرند استان کرمان به وقوع پیوست. مختصات رومرکزی این زمین‌لرزه ۳۰٫۷۶ درجه عرض شمالی و ۵۶٫۷۴ درجه طول شرقی می‌باشد. بزرگ‌ترین پس‌لرزه‌های زمین‌لرزه ۱۳۸۳/۱۲/۴ زرند حدوداً دو ماه پس از زمین‌لرزه اصلی به وقوع پیوسته‌اند. این پس‌لرزه‌ها به ترتیب در ساعت ۲۳:۲۸ یکشنبه شب ۱۳۸۴/۲/۱۱ با بزرگی ۵٫۴ و در ساعت ۳۴: ۲۲ شنبه شب ۱۳۸۴/۲/۲۴ با بزرگای ۵٫۳ در مقیاس محلی ریشتر به وقوع پیوسته است. متاسفانه در اثر این زمین‌لرزه ۶۱۲ نفر کشته و حدود ۱۴۰۰ نفر مجروح گردیدند. روند گسلی بدست آمده از حل سازوکار کانونی زلزله بیانگر گسله واژگون با مولفه کوچک امتدادلغز است و سازوکار کانونی حل شده توسط CMT یک گسله واژگون کامل با روند نزدیک به شرقی- غربی با جابجایی شاقولی حدود ۸۰ سانتی‌‌متر است. این جابه‌جایی هیچگونه حرکت افقی نشان نمی‌دهد. در پیگیری این گسیختگی به سوی باختر می‌توان آن را در نهشته‌های جوان به صورت درزه مشاهده کرد. در راستای این گسیختگی مورفولوژی کوهستان بیانگر یک روند قدیمی گسلی است. این گسل که به عنوان گسل داهوئیه معرفی می‌گردد، یکی از شاخه‌های گسل کوهبنان است که در داهوئیه به گسل کوهبنان می‌رسد. آثار باقی‌مانده از زمین‌لرزه در مناطق بازدید شده توسط گروه شناسایی مناطق زلزله‌زده پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله نشان می‌دهد که در روستاهای داهوئیه، حتکن و خانوک، اثرات ساختگاهی شامل ضخامت یا مشخصات مکانیکی آبرفت و یا هندسه عوارض توپوگرافی زیر و روسطحی، در توزیع خرابی‌ها و نیز میزان تقویت امواج زلزله، تاثیر غیر قابل انکار داشته است. در طول جاده اسلام‌آباد-حتکن، موارد زیادی سنگ‌ریزش مشاهده گردید که در یک مورد باعث سقوط قطعه سنگی با وزن تقریبی ۱۵۰ تن بر سطح جاده و آسیب رساندن و بسته شدن راه دسترسی به چند روستا تخریب شده در زلزله در روز اول حادثه گردید. در نقاط مختلف جاده مذکور، ترک‌هایی در شیروانی‌های کناری جاده با احتمال مربوط بودن به زمین‌لغزه بالقوه‌ای و همچنین اختلاف نشست در سطح جاده در طرفین پل‌های آبگذر مشاهده شد. یک مورد فرونشست در کنار یک ساختمان در روستای اسلام‌آباد نیز ملاحظه گردید. در مطالعه رفتار ساختمان‌ها در برابر زلزله فوق باید متذکر گردید که با وجود آن که زلزله فوق زلزله چندان بزرگی نبود، اما خسارات جانی و مالی ناشی از آن بسیار سنگین بود، آن هم برای منطقه‌ای با تراکم جمعیت کم، زلزله‌ای که انتظار می‌رود عملکرد ساختمان‌هایی که در آنها حداقل اصول فنی رعایت شده است و مورد آزمایش این زلزله قرار می‌گیرند، حداقل ایمنی جانی ساکنین ساختمان در آنها حفظ شود. متأسفانه فاجعه حاصله حکایت از آن دارد که در هیچ یک از ساختمان‌های خسارت دیده نه تنها اصول مهندسی زلزله بلکه حداقل اصول فنی نیز رعایت نشده است. ساختمان‌های موجود در منطقه متأثر از زلزله اکثراً از نوع خشت یا سنگ با ملات گل بودند و سقف آنها نیز از نوع قوسی و یا بعضاً تخت بود که هیچگونه پیوستگی و انسجامی بین سقف و دیوارها موجود نبود. این نوع ساختمان‌ها بارها و بارها در روستاهای کشورمان و حتی در بعضی از شهرها در مقابل زلزله‌های متوسط باعث تخریب و کشته شدن تعداد بسیار زیادی از هم میهنان‌مان شده است. هنوز هم متأسفانه در اکثر روستاهای کشور و در بافت قدیم بسیاری از شهرهای بزرگ نیز این نوع ساختمان‌ها نه به عنوان تأمین‌کننده امنیت جان ساکنین آن بلکه به عنوان قاتلی، تهدیدکننده جان ساکنین آن می‌باشد. زلزله فوق نشان داد که در کنار تخریب کامل این ساختمان‌ها، ساختمان‌های دیگری نیز که حداقل اصول فنی در آنها رعایت شده بود وجود داشت که حتی ترکی را نیز تجربه نکردند. براساس گزارش‌های منتشر شده، زلزله داهوئیه- زرند موجب خسارت ۷۰۰۰ واحد مسکونی و ۷۰۰ میلیارد ریال خسارت مالی گردید. ارزیابی‌های اولیه نشان می‌دهد که سیستم مدیریت بحران و عملیات نجات و امداد در منطقه مناسب بوده هر چند گروه جستجو می‌توانست با توزیع مناسب‌تر نیروها و تجهیزات جهت حل معضلات گلوگاه‌های کاری و هدایت مردم گسیل شده به منطقه توسط نیروهای آموزش‌دیده کار خود را بهتر انجام دهد.
منابع مطالعاتی:
- امبرسیز نیکلاس و چارلز ملویل، (۱۳۷۰)، کتاب تاریخ زمین‌لرزه‌های ایران، ترجمه ابوالحسن رده، انتشارات آگاه، ۶۷۴ صفحه.
- زارع مهدی و غلام جوان دولوئی، (۱۳۸۳)، “گزارش فوری و مقدماتی زمین‌لرزه ۴ اسفند ۱۳۸۳ شرق- جنوب شرق زرند کرمان (حت کن- داهوئیه)”، انتشارات پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله.
- حسینی هاشمی بهرخ، حسین حمزه‌لو و محمد داوودی، (۱۳۸۳)، گزارش مقدماتی زلزله ۴ اسفند ۱۳۸۳ داهوئیه – زرند”، انتشارات پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله.
زمین‌لرزه‌های مهم دنیا در این روز:
| تاریخ | زمان | Y | X | عمق | Mw | منطقه | مرجع |
| ۱۹۲۹/۲/۲۲ | ۲۰:۴۱:۵۱ | ۱۰٫۶۸۴ | -۴۱٫۹۸۴ | ۱۰ | ۷٫۱ | northern Mid-Atlantic Ridge | USGS |
| ۱۹۳۴/۲/۲۲ | ۸:۷:۰ | ۳۸٫۲۳ | ۴۵٫۰۴ | ۹۲ | ۶٫۱۶ | Iran | AMB |
| ۱۹۴۳/۲/۲۲ | ۹:۲۰:۴۹ | ۱۷٫۴۵۷ | -۱۰۱٫۴۵۱ | ۲۰ | ۷٫۴ | offshore Guerrero, Mexico | USGS |
| ۲۰۰۵/۲/۲۲ | ۲:۲۵:۲۲ | ۳۰٫۷۲ | ۵۶٫۷۸ | ۷ | ۶٫۵ | Dahuiyeh, Zarand, Kerman, SE Iran | EHB Bulletin |